آیا میتوان طوفان هاروی را مکافات الهی دانست؟
کیمبرلی وینستون
وقتی در سال 2012 طوفان عظیم «سندی» به منطقۀ شهری نیویورک اصابت کرد و سطح آب در منهتن بالا آمد، بعضی از کشیشان مثل جان مکترنان عنوان داشتند که خداوند دارد به خاطر رواج همجنسگرایی امریکا را نابود میسازد. مکترنان مدیر گروهی از روحانیان، تحتعنوان «پیشگویی امریکا» است و جزو آن دسته از مذهبیان محافظهکاری محسوب میشود که معتقدند خداوند با نزول بلایای طبیعی، خشم و انتقام خود را ابراز میکند و گناهان مردم سبب غلیان خشم خدا و نزول فجایع است.
مسلماً واکنش اکثر گروههای مذهبی در برابر فجایای طبیعی، توجّه، دعا و کمک بوده است. گزارشها گویای آن است که پیرو طوفان هاروی، کلیساها به پناهگاه تبدیل شده و مسیحیان، یهودیان و مسلمانان همه و همه به ایالت تگزاس کمکرسانی میکنند.
این تفکّر که خداوند انتقامجو است، چیز تازهای نیست. فقط هم منحصر به مسیحیان نیست. اما بعضی از رهبران محافظهکار مسیحی صراحتاً مخالف این تفکّر هستند و دیگران را از این طرز فکر برحذر میدارند. مایکل براون، یکی از سخنگویان مسیحیت اوانجلی که از اعضای هیئت مشورتی ترامپ نیز هست، دو روز پس از طوفان هاروی نوشت: "باید پیش از این که دربارۀ طوفانها و دیگر سوانح طبیعی از جانب خداوند اظهارنظر کنیم و بگوییم اینها مجازات الهی هستند که به خاطر کارهای بعضی از گناهکاران نازل شدهاند، خیلی احتیاط کنیم."
استفن دیویس، استاد فلسفه «کالج مککنا» میگوید تفکّرِ مکافات الهی در خارج از محافل مذهبیِ محافظهکار طرفداران بسیاری کمی دارد. از نظر جهان سکولار، حرفهایی مثل "خدا میخواست هیوستون را تنبیه کند" مضحک است.
پیتر مونتگومری یکی از اعضای عالیرتبۀ بنیاد «مردم طرفدار روش امریکایی» میگوید در مورد طوفان هاروی، این مرتبه انگشت اتّهام طور دیگری نشانه گرفته شده است. این بار ما چند نظریه داریم. یکی این است که تگزاس به جز چند موارد استثناء مثل شهر آستین که به لیبرال بودن شهرت دارد، پایگاهی برای جنبش «راست مذهبی» است. فرماندار تگزاس، آقای گرگ ابوت در میان مسیحیان محافظهکار از محبوبیت بسیاری برخوردار است. لذا شاید بتوان گفت محافظهکاران مذهبی تمایل چندانی ندارند که بگویند خداوند از دست او شاکی است. ابوت حامی سختگیری در قوانین سقطجنین است و «مصوّبۀ حمایت از کشیشان» را به امضا رسانده که به کشیشان اجازه میدهد از به ازدواج هم درآوردن زوجین همجنسگرا خودداری کنند.
نظریۀ دیگر آن است که محافظهکاران مسیحی نمیخواهند بگویند هیوستون مستحقّ عقوبت الهی است. مونتگومری میگوید: "به نظر من برای «راست مذهبی» سخت شده که بگوید یک گناه جمعی در هیوستون وجود دارد که خداوند میخواهد مردم را به خاطرش مجازات کند. اما اگر طوفان هاروی به نیواورلئان اصابت کرده بود، باز هم مردم میگفتند به خاطر فساد آن شهر است، یا اگر در سانفرانسیسکو زلزله آمده بود، مردم میگفتند به خاطر همجنسگرایی است."
به گفتۀ براون، "هیوستون یکی از معدود شهرهایی است که باشهامت در مقابل موج صعودیِ فعالیت دگرباشان جنسی مقاومت کرده است. چرا باید خداوند از میان این همه شهر، هیوستون را برای مجازات انتخاب کند؟"
یک نظریۀ دیگر این است که اکثریت اعضای جنبش «راست مذهبی» به دونالد ترامپ رأی دادند. تگزاس ایالتی است که اکثر مردم آن به حزب جمهوریخواه و به ترامپ رأی دادند. در شهرستان هریس واقع در هیوستون، اکثریت مردم به دمکراتها رأی دادند، اما تمام شهرستانهای اطراف آن (یعنی اکثر نواحی سیلگرفته به جز شهرستان هریس) به جمهوریخواهان رأی دادند.
مونتگومری میگوید آنها فکر میکنند انتخاب ترامپ یکی از بزرگترین موفقیتهای آنها بوده و با این کار دوباره کشور زیر سایۀ الطاف الهی قرار گرفته است. اگر هنوز اوباما رئیسجمهور بود، احتمال داشت این طور فکر کنند که مکافات الهی به خاطر انتخاب اوست!
شاید بتوان گفت دابسون در سخنانش دربارۀ طوفان هاروی به این موضوع اشاره کرده است: "من دعا میکنم که ملّت ما این بحران را سیاسی نکنند. این کار کمکی به قربانیان حادثه نمیکند. در بزنگاه ناملایمات، اتّحاد بزرگترین نقطۀ قوّت ماست. لذا بیاییم دست به دست یکدیگر دهیم و به جای این حرفها به مردم تگزاس کمکرسانی کنیم."