دین و معنویت در امریکا
سیدصادق حقیقت
سید صادق حقیقت استاد علوم سیاسی دانشگاه مفید قم که یکسال برای مطالعه در امریکا به سر می برد در گفتوگو با شفقنا از مشاهدات خود درباره مسلمانان ساکن امریکا میگوید. ایشان خلاصه گفتوگوی خود را برای نشر در پرونده در اختیار دین آنلاین گذاشته است:
ـ رشد جمعیت مسلمانان در امریکا و کل غرب بیش از رشد مسیحیان است، علت آن هم مشخص است که مسلمانان به فرزندآوری اعتقاد دارند، خصوصاً کسانی مانند افغانستانیها و پاکستانیها چهار تا پنج فرزند میآورند، اما بسیاری از خانوادههای غربی فرزند ندارند و بسیاری هم تکفرزند هستند. جامعه امریکا مذهبیتر از جامعه اروپاست. دینداری در اروپا حدود ۵۰ درصد و در امریکا حدود ۷۰ درصد است. علاوه بر آن نهاد خانواده در امریکا قویتر از اروپاست.
ـ دو مسئله متضاد در امریکا وجود دارد: یک مسئله اینکه بیدینی در حال رشد است و روی دیگر سکه این است که دینداری هم در حال رشد است، چطور این دو مسئله با هم جمع میشوند، به این صورت که صورت کلی جامعه به شکل بیدینی پیش میرود، مظاهر بیدینی در جهان روبهافزایش است، مانند مسئله همجنسگرایی و حتی مسئله عدم اعتقاد به خداوند، ولی در عین حال دینداری هم در بین قشری از مردم روبهافزایش است، من برای این دو ادعا دو مثال میزنم، مثال اول اینکه گروهی با عنوان SBNR منظور این است که Spiritual but not religious آنها گروهی هستند که حتی روی ماشین خود هم این اصطلاح را به صورت مخفف درج میکنند که ما معنویتگرا هستیم، اما مذهبی نیستیم، پدیدهای است در غرب که احساس میکنند میتوان معنویتگرا بود، ولی مذهبی نبود، نوع معنویت غیر دینی، شعار آنها این است که شما برای معنویت نیاز نیست که به خداوند اعتقاد داشته باشید همین که امید و عشق به همنوع خود داشته باشید. مثال دیگر برای این مسئله، رشد همجنسگرایی و عدم توجه به ملاحظات اخلاقی و ارزش خانواده است.
ـ از طرف دیگر علاقهمندان به ادیان ابراهیمی و خصوصاً دین اسلام، بسیار زیاد هستند، مثالی که به شکل خاص در مدت زمان ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۷ در امریکا با آن برخورد کردم، شخصی بود به نام هـیوستن اسمیت که در همین مدت درگذشت، هـیوستن اسمیت استاد دانشگاه MIT، چینیتبار و باسابقه تدریس ۱۵ ساله در این دانشگاه بود، ایشان اصالتاً مسیحی و پروتستان و معتقد به متدیسم بود، هـیوستن اسمیت از اشخاصی است که تمایل بسیاری به مسائل معنوی داشت و به اسلام هم علاقهمند بود، نکته جالب این است که ایشان با زبان عربی آشنا شده و با اینکه مسیحی بود، پنج بار نماز به زبان عربی میخواند؛ و باز نکته جالب اینکه کسی که ترجمهای از چند پاراگراف کتاب “طوبای محبت” حاج اسماعیل دولابی به ایشان ارایه کرده، می گوید که وقتی ایشان این جمله را شنید، شادی کودکانهای به او دست داد، او به هر حال مسلمان نشد، ولی به اسلام علاقهمند بود و در سال ۲۰۱۷ فوت کرد، اشخاص دیگری هم مانند ابراهیم گومار هستند که آنها مسلمان شدند و حج به جا آوردند و مثنوی و دیوان حافظ را به انگلیسی ترجمه کردند.