آیا پاپ فرانسیس در سخنرانی خود به مسلمانان روهینگیا اشاره کرد؟
روز سهشنبه پاپ اعظم در سفر خود به کشور میانمار در کنار خانم آنگ سان سوچی به سخنرانی پرداخت، اما هیچ اسمی از اقلیت مسلمانان این کشور نبرد. وی در سخنرانی خود در شهر نایپیداو، پایتخت میانمار از درگیریها و کشمکشهای داخلی میانمار سخن گفت و اظهار داشت که این کشمکشها موجب عمیقتر شدن شکافهای موجود در جامعۀ این کشور شده است، اما هیچ اشارهای به مسلمانان روهینگیا نکرد. پاپ عنوان داشت لازم است به حقوق تمام کسانی که این سرزمین را میهن خود میدانند احترام گذاشته شود.
پس از سخنرانی آنگ سان سوچی، پاپ فرانسیس به سخنرانی پرداخت و گفت آیندۀ میانمار باید آیندهای صلحآمیز باشد؛ صلحی بر پایۀ احترام به شرافت و حقوق تمام اعضای جامعه و احترام برای تمام قومیتها. اختلافات مذهبی نباید منشأ تفرقه و بیاعتمادی شود، بلکه باید نیرویی در جهت نیل به اتحاد، بخشش، رواداری و ملّتسازیِ عاقلانه باشد.
میانمار مسلمانان روهینگیا را به عنوان شهروند یا اعضای یک گروه متمایز قومی به رسمیت نمیشناسد و استفاده از واژۀ روهینگیا را نهی میکند.
فیل رابرتسون، معاون مدیر دیدهبان حقوق بشر در بخش آسیا میگوید پاپ در این سفر یک فرصت خوب را از دست داد. روهینگیاییها از خیلی چیزها محروم شدهاند، اما دیگر نباید نامشان را از آنها گرفت.
مایو علی یکی از پناهندگان روهینگیایی که دست به فرار زده و حال در اردوگاهی در بنگلادش به سر میبرد میگوید از این که پاپ در سخنان خود بهصراحت دربارۀ مسلمانان صحبتی نکرد احساس ناراحتی میکند. "او باید همانند گذشته از حقیقت حمایت کند. سال گذشته پاپ از عبارت «خواهران و برادران روهینگیای ما» استفاده کرد و بیشتر دربارۀ درد و رنجهای ما سخن گفت. اگر او در طیّ سفرش به کشور ما هیچ حرفی از روهینگیاییهای مظلوم بر زبان نیاورَد، مانند آن خواهد بود که صرفاً تماشاچی آلامی بوده که دهها سال است گریبانگر ما شده است."
اما کریستین اشمیت، سفیر اتحادیۀ اروپا در میانمار از سخنرانی پاپ تجلیل کرد و گفت: "لزومی نداشت که پاپ مستقیماً دربارۀ بحران روهینگیا سخنی به میان آورد. این کار ضرورتی نداشت، چراکه در لابهلای تمام سخنانش به طور غیرمستقیم از آنها حرف زد."
عملیات برضدّ اقلیت مسلمانان از ماه اوت و در پی حملۀ مبارزان روهینگیا به پاسگاههای امنیتی آغاز شد. بنا به گزارشِ روهینگیاییهایی که به کشور همسایه یعنی بنگلادش گریختهاند، ارتش میانمار روستاهای آنها را به غارت و آتش کشیده و زنان و دختران آنها را مورد تجاوز قرار داده است.
روز چهارشنبه پاپ فرانسیس پیش از آن که به بنگلادش پرواز کند، یک مراسم عشای ربّانی را در شهر یانگون مدیریت خواهد کرد که پیشبینی میشود دهها هزار نفر در آن شرکت کنند.
جمعیت 650 هزار نفریِ کاتولیکهای میانمار مشتاقانه نسبت به سفر پاپ واکنش نشان دادهاند، اما در عین حال میترسند که نکند پاپ با اظهارات خود موجب برانگیخته شدن خشم ملّیگرایان نسبت به آنها شود.
رئیس ارتش قدرتمند میانمار در طیّ گفتگوهای روز دوشنبه، خطاب به فرانسیس اظهار داشت که در کشور میانمار "هیچگونه تبعیض مذهبی وجود ندارد".
پاپ در دیدار چهل دقیقهای خود با رهبران بودایی، هندو، مسلمان، مسیحی و یهودی بر پیام وحدت تأکید کرد و اظهار داشت که باید با همکاری یکدیگر تلاش کنند تا کشور را از نو بسازند و برادرانه در راستای نیل به صلح و آشتی با هم به گفتگو بپردازند.