گزارش گاردین از بی‌انگیزه شدن مردم برای خرید کارت‌تبریک‌های سنتی در کریسمس
حذف شدن تصویرپردازی‌های مذهبی از جشن کریسمس، حاکی از دور شدن جامعه از ژرف‌نگری و عقلانیت است.
شرکت هالمارک هر ساله کارت تبریک‌هایی سنّتی برای جشن سال نو ارائه می‌دهد. اما از 376 کارت کریسمسی که امسال به بازار عرضه کرده، تنها پنج مورد دارای زمینۀ مذهبی هستند. پنج مورد مربوط به تصویر حضرت مریم و یوسف در اصطبل است و دو مورد تصویر حضرت مریم در کنار نوزادِ خود، یعنی حضرت عیسی. اما امسال در بازار داغ خرید تقویم‌ها و کارت‌تبریک‌های سال نو، همین چند کارت انگشت‌شمار نیز مشتری چندانی نداشت و در حاشیه بود. تقویم‌های مزیّن به تصاویر جنگ ستارگان بیشتر از تقویم‌های دارای تصاویر مذهبی فروش رفته است. اگر کسی حاضر باشد چندصد پوند برای خرید تقویم هزینه کند، می‌تواند تقویم‌هایی بخرد که تصاویری از مشروبات الکلی، جواهرات، لوازم آرایشی، اسباب‌بازی‌های جنسی و هرچیزی جز تصویر صحنۀ ولادت عیسی مسیح بر روی آن نقش بسته است.
افول دین چیزی است که آمار نیز بر آن مهر تأیید می‌زند. تعداد انگلیسی‌هایی که به کلیسا می‌روند به 780 هزار نفر کاهش یافته و سالانه 20هزار نفر از تعداد کلیساروندگان کم می‌شود. درصد افرادی که خود را بی‌دین اعلام می‌کنند افزایش چشمگیری داشته؛ این رقم از 31.4% در سال 1983 به 50.6% در سال 2013 رسید.
بعضی از توجیه‌گرانِ مذهبی سعی می‌کنند از موضوع افزایش بی‌دینی در میان مردم طفره بروند؛ به این ترتیب که می‌گویند مهاجران و اقلّیت‌های قومی مذهبی‌تر از بقیۀ جمعیت هستند. هفتۀ گذشته سربازرس مدارس وابسته به یک ادارۀ دولتی که به تعصّباتِ موجود علیه اقلّیت‌ها توجّهی نشان نمی‌دهد، هشدار داد که مدارس خصوصی اسلامی، یهودی و مسیحی انقیاد زنان و نفرت نسبت به هم‌جنس‌گرایان را ترویج می‌کنند. لذا این مدافعه‌ای نیست که یک انسان پایبند به اخلاق بتواند بر آن تکیه کند. در هر صورت، هیچ تضمینی وجود ندارد که اقلّیت‌ها دست از عمل به تعهّدات دینی خود برندارند. در واقع سال‌هاست که یهودی‌های انگلیس همین راه را در پیش گرفته‌اند.
لذا توجیه‌گران مذهبی که دیگر نمی‌توانند را از آن راه حرفشان بزنند، می‌گویند همچنان فرهنگ مسیحی بر بریتانیا و به‌طورکلّی بر جهان غرب حاکم است، ولو این که آمار حاکی از کاهش شمار کلیساروندگان است. این سخن از یک لحاظ درست است. غربی‌ها نمی‌توانند گذشتۀ کشور خود و بخشی از وجود خود را بشناسند، مگر این که ابتدا تاریخ مسیحیت را بدانند. اما از آنجا که در حال حاضر فرهنگ مسیحی رو به فروپاشی است، چیزی که در گذشته می‌توانست به انسان کمک کند، امروز دیگر فایده‌ای ندارد. در حقیقت فرهنگ مسیحیت در بریتانیا دارد همان راهی را می‌رود که اسطوره‌های یونانی رفتند؛ یعنی راهِ به فراموشی سپرده شدن و محو شدن از اذهان.
امروز فرهنگ کلاسیک تنها در قالب عبارات معدودی که از بافت اصلی‌شان جدا شده باقی مانده است: دوازده‌خوان هرکول، اسب تروجان، صندوق پاندورا. چیز زیادی از آن باقی نمانده است. فرهنگ مسیحی نیز دارد به همین شکل، همانند فرهنگ کلاسیک و اسطوره‌ای از اذهان محو می‌شود. اگر نویسنده‌ای در متن خود به بعضی از حکایاتِ کتاب مقدّس اشاره کند، ویراستار به او اجازۀ چاپ نخواهد داد، مگر این که توضیحات مفصّلی در این رابطه اضافه کند. در حالی که در گذشته وضع به این گونه نبود. امروز حتّی شاید خیلی‌ها دیگر تفاوت میان فرهنگ پروتستان و کاتولیک را ندانند.
انقلاب‌هایی که جهان را دگرگون ساخته صرفاً جنبۀ سیاسی ندارد. اتّفاقاتی مثل برکسیت یا رئیس‌جمهور شدنِ ترامپ در مقابل پدیده‌هایی مثل گسترش سکولاریسم و آزادی زنان کوچک و ناچیز به شمار می‌آید. اکثریت مردم هرگز کوچک‌ترین رغبت و علاقه‌ای به افزایش اطلاعات خود دربارۀ دین اسلام، هندوئیسم، یهودیت نشان نمی‌دهند و به گونه‌ای عمل می‌کنند که گویا این ادیان اصلاً وجود خارجی ندارند.
با این که تعداد مدارس خصوصی مذهبی 37% افزایش داشته است، دانش و اطلاعات پایه‌ایِ مسیحیت در میان دانش‌آموزان کاهش داشته است. نمی‌توان معلّمان را مقصر قلمداد کرد، چراکه این مخاطبان هستند که علاقه‌ای به دین نشان نمی‌دهند.
