خطر بیرون رانده شدن مسیحیان از سرزمین مقدّس

اخیراً تصمیم‌گیری‌های سیاسی‌ مرتبط با به رسمیت شناخته شدن اورشلیم به‌عنوان پایتخت کشور اسرائیل توجّهات بسیاری را به خود جلب کرده است. التفات رسانه‌ها دالّ بر کشمکش سیاسیِ ظاهراً مهارناپذیری است که بر بیت‌المقدس حاکم است. اما علاوه بر خطری که وضع موجود سیاسی را تهدید می‌کند، خطری نیز وجود دارد که وضع موجود مذهبی را در معرض تهدید قرار داده؛ این خطر از جانب مهاجران افراطیِ ساکن داخل و اطراف شهر بیت‌المقدس به وجود آمده است. به نظر می‌رسد در این میان یکی از گروه‌هایی که همواره از ارکان جامعه در سرزمین مقدّس بوده‌اند (یعنی مسیحیان) مورد بی‌توجّهی قرار گرفته‌اند.

مسیحیان بالغ بر دو هزار سال در سرزمین مقدّس زندگی کرده‌اند. از تعرّضات بسیاری‌شماری جان سالم به در برده و در زمان انواع حکومت‌ها به رشد و شکوفایی خود ادامه داده‌اند. بقای مسیحیان بر این اصل متّکی بوده که اماکن مقدّس باید متعلّق به همه و برای همگان دسترسی‌پذیر باشد؛ زیرا این اماکن مقدّس هستند که به منطقه ارزش و اهمّیت بخشیده‌اند. حفاظت و دسترسی‌پذیریِ اماکن مقدّس در گرو تحقّق مجموعه‌ای از قوانین و مقرّرات تحت عنوان «وضع موجود» است که تمام مقامات مذهبی و حکومتی در طول قرون  و اعصار به آن پایبند بوده‌اند.

وقتی در سال 637 عمر بن خطاب به بیت‌المقدس یورش برد، پاتریارک سفرونیوس به او خوشامد گفت؛ سفرونیوس کسی بود که بعدها رهبر قومی-مذهبی اورشلیم شد. آنها با هم پیمانی را به امضا رساندند که راه را برای آغاز دوران صلح هموار می‌ساخت. این پیمان بر مبنای تصدّی مشترک اماکن مقدّس بنا شده بود.

حالا گروه‌های مختلف مدّعی مالکیت سرزمین مقدّس، از جمله شهر بیت‌المقدس شده‌اند؛ این یعنی مالکیت انحصاری تنها یک ملّت بر این سرزمین. این دعوی سازوکاری را که نسل‌هاست صلح و تعدّد ادیان را در این منطقه صیانت کرده در معرض خطر قرار می‌دهد.

بیت‌المقدس برای تمام جهان یک هدیۀ آسمانی و سرزمینی مقدّس است. تلاش برای تملّک این شهر یا نگاه انحصارطلبانه به آن، ماهیت حقیقی شهر را مورد جفا قرار می‌دهد.

چندی پیش جوامع مسیحی از سرزمین مقدّس رهسپار بریتانیا شدند تا برای رفع مشکلات حقوقی و زمینی که کلیسای مسیحیت را در سرزمین مقدّس تهدید می‌کند درخواست کمک کنند. مسیحیان از این که می‌دیدند رهبران کلیسا از سراسر بریتانیا برای حمایت از آنها آمدند حیرت‌زده شدند. آنها با پرنس چارلز، وزرای دولت و همچنین رهبران کلیسا دیدار داشتند و بر لایحۀ پیشنهادیِ «زمین‌های کلیسا» که چهل تن از اعضای کنست (پارلمان اسرائیل) آن را به امضا رسانیده‌اند تأکید کردند. این لایحه دامنۀ حقوق کلیساها را مبنی بر تصمیم‌گیری مستقلّانه در رابطه با زمین‌های خودشان محدود می‌سازد. آنها همچنین دربارۀ خطراتی که زمین‌های کلیسا را واقع در پیرامون دروازۀ یافا در شهر قدیمی اورشلیم تهدید می‌کند به گفتگو پرداختند.

آقای وینسنت نیکولز، کاردینال کاتولیک بریتانیا دیدگاه‌های مختلف را جمع‌بندی کرد و گفت لایحۀ پیشنهادی به منزلۀ "زیر پا گذاشته شدن وضع موجود و حقوق مشروع کلیساهاست و باید دانست که این لایحه حقوق مالکیتِ جامعۀ مسیحی را نقض می‌کند."

علاوه بر لایحۀ زمین‌های کلیسا، یکی از مهم‌ترین خطراتی که مسیحیان را در سرزمین مقدّس تهدید می‌کند فعالیت‌های غیرقابل‌قبول مهاجران افراطی است که سعی دارند املاک پیرامون دروازۀ یافا را تحت کنترل خود درآورند. املاک نام‌برده در کانون قسمت مسیحی‌نشینِ بیت‌المقدس واقع شده و مقرّ تمام پاتریارک‌ها و دفاتر مرکزی کلیساهاست و کمتر از پانصد متر از کلیسای مقبرۀ مقدّس فاصله دارد.

دفتر پاتریارک به دادگاه عالی رژیم (غاصب) اسرائیل شکایت کرده است، ولیکن اگر این تلاش‌ها موفقیت‌آمیز نباشد، متعاقباً به تمامیت شهر بیت‌المقدس آسیب جدّی وارد خواهد شد. چنانچه گروه‌های مهاجران املاک مذکور را تحت کنترل خود درآورند، خواهند توانست کمپین متجاوزانۀ خود را مبنی بر بیرون راندن غیریهودیان از شهر و از مراکز استراتژیکی که در بخش مسیحی‌نشین اورشلیم وجود دارد ادامه دهند و بدین ترتیب حضور مسیحیان را در سرزمین مقدّس در معرض تهدید قرار دهند.

مسیحیان دربارۀ اماکن مقدّس معتقدند که این اماکن متعلّق به تمام مردم هستند، چراکه تقدّس یک ویژگی الهی است، نه بشری. هیچ حزبی هرگز نباید بتواند ادّعای انحصاری‌ای در رابطه با یک مکان مقدّس داشته باشد.
مبارزه در راه این آرمان باید ادامه پیدا کند، چراکه کار صحیح و وظیفۀ اولیۀ کشیشان همین است.