مرور مطبوعات / خطر حذف روشنفکران دینی توسل به نردبان تخریب

شرق
 
دلجویی آیت‌الله مکارم‌شیرازی از سپاه
حجت‌الاسلام سیدحسن اکبری نماینده ولی فقیه در سپاه قم و حجت‌الاسلام طیبی‌فر فرمانده تیپ امام صادق به دیدار آیت‌الله مکارم‌شیرازی رفتند تا باز هم تأکید کنند آنچه در مدرسه فیضیه روی داده، ربطی به سپاه نداشته است. این دو در همین دیدار نامه فرمانده سپاه امام علی‌بن‌ابیطالب (ع) را به آیت‌الله ارائه کردند. نامه‌ای که در آن از سازماندهی این رخداد برائت جسته و خواستار برخورد با کسانی شده که به گفته او سعی داشتند نقش سپاه در این تجمع را به‌وسیله تصاویر القا کنند.
 
چرا از عراق غرامت نگرفتیم؟
عباس ملکی، عضو تیم مذاکره‌کننده قطع‌نامه 598 به شرق درباره دلیل غرامت نگرفتن ایران از عراق به دلیل تجاوزگر اعلام شدن عراق در جنگ هشت ساله پاسخ داد. وی در بخشی از این مصاحبه می‌گوید: من به‌عنوان یک فرد دانشگاهی معتقدم اگر همین مسیر همکاری‌ای را که با عراق داریم، گسترش دهیم و همکاریمان را بیشتر کنیم، همه غرامت و حتی بیش از صد میلیارد دلار را می‌توانیم از عراق بگیریم. همکاری‌های اقتصادی دو کشور در حوزه‌های مختلف، رفت‌‌وآمد زائرین، سرمایه‌گذاری و همکاری در حوزه‌های زیرساخت، حتی همکاری‌های دانشگاهی و انرژی و… زمینه‌هایی است که اگر ایران دنبال همکاری با عراق باشد، می‌تواند بیش از غرامتی که سازمان ملل در گزارشش گفته منتفع شود؛ اما خب این کار سخت‌تر است.
 
ازدواج دختران ۱۳ تا ۱۶ سال فقط با اذن دادگاه
طیبه سیاوشی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۶ سال و برای پسران ۱۸ سال‌ پیش‌بینی شده است؛ در حالی که در حال حاضر حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۳ سال است و دختران زیر ۱۳ سال تنها با مجوز دادگاه امکان ازدواج دارند؛ اما در طرح جدید دختران بین ۱۳ تا ۱۶ سال برای ازدواج باید حکم قانونی از دادگاه دریافت کنند و ازدواج دختران زیر ۱۳ سال ممنوع خواهد شد.
 
آمارهایی از خودکشی
رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران با اشاره به نبود روند دقیق ثبت آمار خودکشی در کشور، گفت: روند خودکشی در ایران معمولا ثابت بوده و رقمی در حدود پنج تا هفت مورد در هر 100 هزار نفر را نشان می‌دهد. سیدحسن موسوی‌چلک، با بیان اینکه آمار موارد «اقدام به خودکشی» با آمار موارد «منجر به فوت» متفاوت است، افزود: تنها مرجع آمار مربوط به خودکشی‌های منجر به فوت سازمان پزشکی قانونی است. اما معمولا آمارهای این حوزه دقیق نیست؛ چراکه ممکن است دلیل مراجعه به بیمارستان، به دنبال نوع نگاه اجتماعی نسبت به خودکشی یا استفاده از خدمات بیمه‌ای مطرح نشود. به همین دلیل معمولا آمار اقدام به خودکشی حداقل سه برابر بیشتر از تعدادی است که اعلام می‌شود.
 
دوچرخه‌سواری بدون تفکیک جنسیتی
محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران و متولی طرح استفاده فراگیر از دوچرخه در تهران می‌گوید: در همه‌ مراحل اجرایی این طرح هیچ تفاوتی میان شهروندان گذاشته نشده است و برنامه‌ریزی‌ها هم برای در دسترس بودن این امکانات برای همه‌ علاقه‌مندان است. تأکید ما بر استفاده‌ همه‌ شهروندان است به این دلیل که هیچ تفاوتی برای استفاده‌ زنان و مردان از امکانات رفاهی وجود ندارد، طبیعتا همان‌طورکه پوشش آقایان در استفاده از امکانات به خود شهروندان مربوط است‌، پوشش زنان هم از این قاعده مستثنا نیست. مسئولیت حجاب و رعایت شئونات اسلامی با خود افراد است و شهرداری و نه هیچ ارگان دیگری نمی‌تواند در این موضوع مسئولیتی قبول کند.
 
اعتماد
 
حوزه سکولار نشده اما ایراداتی هست
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدرضا اکرمی عضو جامعه روحانیت مبارز در مصاحبه‌ای با اعتماد درباره غائله مدرسه فیضیه می‌گوید: مطرح کردن موضوعاتی مانند سکولاریزه شدن حوزه در جمع طلاب موضوع درستی نیست. هر چند اکرمی منکر این ادعای ازغدی نشد اما به عقیده او محل بیان اشکال شورای عالی انقلاب فرهنگی است نه حوزه علمیه. اکرمی با تاکید بر ضرورت تغییر سیاست‌های حوزه می‌گوید طلاب، علما و اساتید برای اصلاح امور باید به موضوعات روز ورود کرده و تاثیرگذار ظاهر شوند.
او مدعی است: آقای ازغدی اگر دلسوزی داشته و دوست دارد حوزه فعال، به روز و جهانی شود باید در شورای عالی فرهنگی که خودشان عضو هستند، به این موضوع ورود کنند. باید توجه داشته باشیم در این مسائل دانشگاه‌ها به حوزه ارجعیت دارد. دانشگاه‌های کشور باید کمی از تئوری فاصله گرفته و به مسائل روز کشور، اقتصاد و جامعه ورود کنند. موضوعاتی از این دست باید در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شود نه آنکه در حوزه آن هم در شرایطی که مدرسین و اساتید حضور ندارند. ایشان اگر سوز دل دارد، پس از آغاز به کار حوزه به جمع مدرسین رسمی و غیررسمی حوزه رفته و دل‌نگرانی‌های خود را مطرح کند. مطرح کردن این مسائل در جمع طلاب اتفاق خوبی نیست. طلبه‌ها نیز خالی از اشکال نیستند و ما بر این موضوع واقفیم.
 
تکرار تهدید رییس‌جمهور
گروه رسانه‌ای ایران ویدئویی را منتشر کرده است که نشان می‌دهد حاج منصور ارضی مداح معروف در خیابان سعدی و در میان مردم به همان شیوه طلاب قم، رییس‌جمهور را تهدید می‌کند. او گفته است: «این یارو هم مثل آن یارو در استخر می‌میرد. آنها که خیانت می‌کنند آخر طوری می‌میرند که دوست و دشمن، کافر و مومن حیران می‌شود که او اینجا چه می‌کرده است؟ چرا …؟!»
 
تصمیم امیدوار‌کننده
بحث شفاف‌سازی در مسائل مالی رویدادهای فرهنگی، یکی از ازدغدغه‌های همیشگی اهالی فرهنگ است و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به تازگی بر الزام تمام زیرمجموعه‌های وزارت متبوع خود برای شفاف‌سازی مالی تاکید کرده و گفته است: برای نمونه، در معاونت هنری تا یک ماه دیگر اتفاقات روشنی در این باره رخ خواهد داد. به نظر می‌رسد آنچه صالحی را به اتخاذ چنین رویکردی واداشته، وضعیت پیچیده چندین موسسه زیرمجموعه وزارت ارشاد است که با وجود دریافت بودجه‌های چشمگیر، هیچ‌گونه خروجی ندارند و اصولا به هیچ‌‌کس هم جوابگو نیستند. گرچه بحث شفافیت و شفاف‌سازی، بارها توسط چند وزیر پیشین نیز مطرح شده اما نتیجه همانی بوده که همیشه بوده و امید می‌رود که وزیر کنونی، حداقل مجال این را داشته باشد که دستی بر سر و روی وضعیت موازی‌کارانه زیرمجموعه خود بکشد.
اعتماد سپس به سراغ بخش‌های مختلف وابسته به وزارت فرهنگ رفته و با مسئولان آن‌ها در این باره به گفت‌وگو نشسته است.
 
شفافیت شرط حکمرانی خوب است
سرکار خانم شهیندخت مولاوردی دستیار ویژه رئیس‌جمهور در امور حقوق شهروندی درباره تأثیر شفافیت بر حقوق شهروندی گفت: ما بحثی در حقوق شهروندی داریم که مبنای بسیاری از مباحث است؛ بحث گردش آزاد اطلاعات که اتفاقا در سال‌های اخیر به این موضوع توجه جدی شده است و زمینه‌های وقوع و بروز این جریان آزاد اطلاعات در حال فراهم شدن است. اگر بخواهیم مجموعه این مباحث را تحت عنوان شفافیت مطرح کنیم یکی از مولفه‌های شاخص حکمرانی خوب است. از شاخص‌های گود گاورننس (good governence) یکی شفافیت است، شفافیت هم فقط اقتصادی نیست.» آنچه در ادامه می‌خوانید بحث با زنی است که علاوه بر تدریس در آموزش و پرورش، فعال حقوق زنان نیز بوده است و صراحت و شجاعت کلامش در دولت یازدهم زبانزد شد و او را از سایر مسوولان دولتی متمایز کرد.
 
فیلسوف دوران بحران
اعتماد در گفت‌وگو با حامد فولادوند، فردریش نیچه فیلسوف معروف را موضوع بحث قرار داده است.
وی در بخشی از این مصاحبه می‌گوید: یکی از مهم‌ترین دلایل برشمردن چنین جایگاه برای نیچه این است که نیچه ازجمله اولین کسانی بود که در قرن نوزدهم به نقد مدرنیته پرداخت. مدرنیته در قرن نوزدهم مورد دفاع بسیاری از متفکران بود. اگرچه اندیشه نیچه وجهی مدرن دارد اما خود او متوجه شده بود که مدرنیته دچار یک‌سری تضادهای درونی است و به همین دلیل دست به نقد مدرنیته زد. برخی او را «مدرن ضدمدرن» نامیده‌اند. مارتین هایدگر، میشل فوکو، ژاک دریدا و… ازجمله کسانی بودند که از رویکرد او کم‌وبیش پیروی کردند. امروزه هنوز هم برخی از مضامین انتقادی نیچه در مورد ارزیابی جهان پسامدرن تازگی دارد. یک دلیل دیگر این است که همان‌طور که برخی از اندیشمندان گفته‌اند، نیچه اندیشمند دوران بحران است و در بحران‌ها نگرش انتقادی او دوباره مطرح و زنده می‌شود.
 
منطق به زبان ساده
«شاقول اندیشه» نوشته سید محمد حسینی‌نژاد به تازگی توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است که از جمله مهم‌ترین مباحث آن می‌توان به چرایی و چیستی منطق، تعریف به حد، تعریف به رسم، انواع قضیه و اجزای آن، تداخل، قیاس اقترانی، شعر، خطابه، جدل، برهان و… اشاره کرد.
«متافیزیک» نوشته استیون مامفورد با ترجمه محمد یوسفی توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است و در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد. «متافیزیک» بی‌درنگ با طرح پرسش‌های متافیزیکی سراغ مباحث اساسی این حوزه معرفت بشری می‌رود. اشیا چه هستند؟ آیا رنگ‌ها و شکل‌ها برای خود وجودی مستقل دارند؟ آیا کل همان مجموع اجزایش است؟ چگونه است که چیزی علت چیزی دیگر می‌شود و نه صرفا همجوار آن؟ ممکن چیست؟ آیا زمان چیزی جاری است؟
 
طبیعت و فهم خوب و بد
«ذهن اخلاقی» نوشته مارک هاوزر، اثری انقلابی است. در عین ساده و خواندنی بودن، ژرف و گسترده است. از هر دری سخن رانده و از صدها پژوهش تجربی در زیست‌شناسی و روان‌شناسی و انسان‌شناسی و اقتصاد و حقوق و زبان‌شناسی سرنخ جسته است تا نظریه‌ای بدیع را صورتبندی کند: نوع انسان در گذر تکامل صاحب غریزه اخلاقی جهانی شده است که ناخودآگاه و آزاد از حکم‌ها و باید و نبایدهای بین، فارغ از نژاد و جنس و دین و سواد، در خوب و بد امور قضاوت می‌کند و به رویدادها رنگ و بوی اخلاقی می‌دهد. این کتاب با ترجمه محمد فرخی یکتا به تازگی توسط انتشارات هرمس منتشر شده است.
 
جمهوری اسلامی
 
خطر حذف روشنفکران دینی توسل به نردبان تخریب
مدیرمسئول جمهوری اسلامی در یادداشت امروز خود به خطر حذف روشنفکران دینی پرداخته و نوشته است: عده‌ای سالهاست سیاست حذف را در پیش گرفته‌اند و هر کس که مثل آنها فکر نکند را رمی می‌کنند. این افراد، خود را معیار اسلام می‌پندارند و با تفکر انحرافی «خود اسلام پنداری» و «خود انقلاب پنداری» هر کس را که به هر دلیل نپسندند و با خود همراه و همفکر ندانند طرد می‌کنند. نه فقط طرد، بلکه تخریب می‌کنند. این، انحراف آشکار از مسیری است که بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی برای تداوم این نظام ترسیم کرده است. کسانی می‌توانند خود را علاقمند به انقلاب و نظام جمهوری اسلامی و خدمتگزار کشور و مردم ایران بدانند که هنر جذب داشته باشند ولی آنچه در اثر میدان‌دار شدن این افراد «خود اسلام پندار» و «خود انقلاب پندار» تاکنون اتفاق افتاده، درست عکس این بوده است.
 
ایران
 
داستانِ زیرزمینِ فیضیه
روزنامه ایران از دریچه‌ای دیگر به غائله مدرسه فیضیه پرداخته و توگویی عوامل این غائله را شناسایی کرده و توطئه آنان را برملا ساخته است.
نویسنده در بخش‌هایی از نوشتار خود مدعی است: از آغاز عملیات، برخی اعضای اصلی تشکل اساتید با همراهی چند نفر خارج از این گروه، در اجرایی کردن آن در زیرزمین مدرسه فیضیه با موانعی روبه‌رو شدند؛ نتوانستند مصوبه شورای مرکزی این تشکل را بدست آورند و چند نفر از آنان، سرخود پیامک‌هایی زدند به حوزویان برای اعلام مراسم و بنرهایی نصب کردند در مدارس علمیه. همچنین با وجود حضور قابل توجه آنان در مدیریت حوزه، مرکز مدیریت حوزه و مدیر آن حاضر به تنفیذ و تأیید تجمع نشد؛ از آنان اصرار و از مدیر انکار. از سوی دیگر، اعضای ارشد شورای عالی حوزه‌های علمیه به صراحت در گفت‌و‌گو با مدیر و حتی معاونت صیانت حوزه با برگزاری تجمع مخالفت کرده بودند. با وجود این موانع، این چند نفر اصرار به برگزاری داشتند. وقتی متوجه شدند، قدرت لازم برای برگزاری تجمع را ندارند، پای دیگر نهادها را هم به‌میان کشیدند تا موانع رفع شود و مخالفان سکوت کنند. در نهایت مدیریت حوزه به یکی از اعضای ارشد آنان گفت، لااقل سخنران «حسن رحیم‌پور ازغدی» نباشد اما به هیچ وجه نپذیرفتند؛ چراکه به نظر می‌رسد هدف اصلی کل مراسم نه برای عدالت اقتصادی و مبارزه با فساد بود و نه در نقد دولت و رئیس‌جمهور، بلکه سخنرانی ازغدی و حمله او به حوزه بود؛ والا تغییر سخنران نباید آنچنان اهمیت داشته باشد که اینچنین بر آن پافشاری کنند.
 
آب، فساد، بیکاری و ناکارآمدی، مسائل اصلی ایران در سال جاری
مجموعه «آینده‌پژوهی ایران در سال 97» با هدف بررسی مهم‌ترین مسائل و چالش‌های پیش روی ایران در سال جاری، به همت مرکز بررسی‌های استراتژیک و با همکاری نهادهای مختلف علمی، اقتصادی و فرهنگی کشور مردادماه امسال منتشر شد. در این پژوهش، برپایه مسائل عمده ایران در سال 96 و با بهره‌گیری از نظرات نخبگان حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و محیط زیست، 100 مسأله عمده ایران در سال 97 شناسایی شده است. همچنین سناریوهای احتمالی و نیز مسائل و چالش‌های فزاینده سال جاری نیز پیش‌بینی شده است که مروری بر آنها برای سیاستگذاری و سیاستگذاران در کشور بسیار حائز اهمیت خواهد بود. «آینده‌پژوهی ایران در سال 97» 100 مسأله اصلی کشور در سال جاری را در 7 گروه اقتصادی (21 مورد) سیاسی (17 مورد) اجتماعی (15 مورد) فرهنگی (14 مورد) محیط زیست (13 مورد) سلامت (12 مورد) و علم و فناوری (8 مورد) دسته‌بندی کرده است. مطابق نتایج این پژوهش، 10 مسأله نخست ایران در سال جاری عبارتند از بحران تأمین آب، فساد، بحران ناکارآمدی عملکردها (سیاسی)، فرسایش سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی، ناهنجاری ساختاری اقتصاد ایران، نگرانی درباره آینده و احساس بی آیندگی، انباشت نارضایتی‌ها، بیکاری و قضاوت افکار عمومی درباره عملکرد حاکمیت.
 
اتاق‌های فکری که در انزوا مانده‌اند
جایگاه فرهنگستان‌ها در جغرافیای فکری کشور موضوع دیگری است که ایران بدان پرداخته است. نویسنده به سراغ رؤسای فرهنگستان‌های مختلف کشور رفته و سؤالاتی درباره وظایف این نهادها مطرح کرده است. پرسش از ریاست فرهنگستان‌ها در بردارنده دو محور اصلی است؛ نخست اینکه، جایگاه فرهنگستان‌ها در جغرافیای فکری کشور چیست؟ و دوم اینکه، چقدر این نهاد در مسائل کشور منشأ اثر است و از طرف نهادهای تصمیم‌ساز به رسمیت شناخته می‌شود؟
رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم در بخشی از این مصاحبه می‌گوید: پاسخ به این پرسش که «چقدر فرهنگستان‌ها منشأ اثر هستند؟» دشوار است. در طی 28 سال اخیر بحث‌های بسیار خوب درباره علم و جایگاه آن در کشور و راه‌ها و ملاک‌های توسعه علم و نسبتش با توسعه جامع کشور داشته‌ایم. بعضی از این بحث‌ها منتشر شده و کم و بیش اثرگذار نیز بوده است؛ ولی توجه داشته باشید که «فرهنگستان» مرجع مشاوره است. اگر چیزی بپرسند باید تحقیق کند و پاسخ بدهد اما اگر نپرسند چه بگوید؟
 
پشت پرده مسدود شدن صفحات ایرانی‌ها در فیس‌بوک و توئیتر
ایران در یادداشتی به پشت پرده مسدود شدن بعضی صفحات ایرانیان در فیس‌بوک و توئیتر پرداخته است. نویسنده در بخشی از یادداشت خود آورده است: بنا به اعلام فیس‌بوک، در این اقدام 652 صفحه عمومی با اصلیت ایرانی و روسی بدون اطلاع صاحبان آنها حذف شدند و شبکه‌ اجتماعی مذکور علت این کار را رفتارهای هماهنگ نامعتبر و تلاش برای اثرگذاری بر انتخابات ریاست جمهوری امریکا اعلام کرد که البته در بیانیه اولیه نام و مشخصات مربوط به صفحات مذکور یا مدیران آنها اعلام نشد. فیس‌بوک به عنوان توسعه‌ دهنده بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی جهان ادعا کرد که با اتفاق مذکور انتشار هرگونه اطلاعات از سوی کاربران ایرانی و روسی را مدیریت می‌کند تا احتمال انتشار اخبار جعلی یا ناموثق گرفته شود و از این طریق پلتفرم مذکور در قالب یک خبرگزاری قابل اعتماد فعالیت‌های خود را دنبال کند. ولی پشت پرده این اقدام سیاسی دو شبکه اجتماعی بزرگ در واقع چه بوده است؟