حضور روحانیان در دانشگاه برای مقابله با مشکلات روانی دانشجویان

در تحقیقی که اخیراً منتشر گردید، من به همراه کریستین اون و جرمی لاو، عملکرد چنین افرادی در میان دانشگاه‌های بریتانیا را بررسی نمودیم. نتیجه‌ای که به‌دست آمد نشان‌دهنده یک جنبه از حیات دانشگاهی است که به ندرت مورد تأیید قرار گرفته است و تصویر دانشگاه را به عنوان مکانی که در پی معرفت و دانش است و جایی برای دین وجود ندارد به چالش می‌کشد. در واقع، یافته‌های ما آشکار ساخت که چگونه چنین جایگاهی [مسئول امور دینی] یک جزء اساسی حیات دانشجویی در میان بسیاری از دانشگاه‌هاست.

حداقل هزار مسئول امور دینی در دانشگاه‌های بریتانیا فعالیت دارند که نماینده همه ادیان بزرگ و حتی انسان‌گرایی [اومانیسم] هستند. اوضاع همیشه بدین منوال نبوده است، قبل از دهه 1960 چنین مسئولیتی فقط در دانشگاه‌های قدیمی همچون آکسفورد یا کمبریج وجود داشت و در آنجا نیز فرد مذکور از طریق کلیسای انگلیکان منصوب می‌شد. تا اواسط دهه 1980 اکثر دانشگاه‌ها دارای یک کشیش انگلیکان بودند. از نظر تاریخی، وجود چنین امری ریشه در سنت مسیحیت دارد که افرادی مسئول امور دینی در مکان‌هایی چون زندان‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و پادگان‌ها می‌شدند. از آنجا که تنوع دینی در انگلیس رو به افزایش نهاد، دانشگاه‌ها نیز به دنبال برآوردن خواسته‌های پیروان دیگر ادیان از جمله دانشجویان یهودی، مسلمان و هندو برآمدند. اخیراً شاغلان چنین وظیفه‌ای که دارای تعلقات انسان‌گرایانه [اومانیستی] هستند نیز کارشان رونق یافته است.

تحقیقات ما نشان می‌دهد سالانه مسئولان امور دینی دانشگاه در حدود 4.5 میلیون پوند کار اختیاری در بخش تحصیلات سطح عالی انجام می‌دهند. در بسیاری از دانشگاه‌ها، آنها حیطه فعالیتشان برای چند دین گسترش یافته که شامل مکان‌های نیایش، گفتگوی بین ادیانی و برقراری ارتباط با جوامع دینی محلی می‌گردد. همچنین مشاهده شده است که مسئولان امور دینی خدماتشان را به دانشجویانی که از نظر اجتماعی به حاشیه رانده شده یا دچار بحرانند نیز ارائه می‌دهند.

برخی از مدیران دانشگاه، مسئولان امور دینی را نه به عنوان یک فرد محصور در یک دانشکده خاص یا پایبند در روابط شغلی، بلکه به عنوان یک همکار بسیار ارزشمندی می‌بینند چرا که آنها به کارمندان و دانشجویان در تمام آن نهاد و بیرون از آن توجه دارند.

بسیار روشن است که مسئولان امور دینی مجموعه بسیار متنوعی از فعالیت‌ها را در دانشگاه‌ها انجام می‌دهند و با توجه به روند رو به گسترش مشکلات بیماری‌های روانی در میان دانشجویان، مطالباتی از این دست نیز افزایش می‌یابد. اما باید به خاطر داشته باشیم در حالی که تأمین هزینه چنین شغلی بر عهده نهادهای دینی است و از سوی دیگر تحصیلات دانشگاهی پیش‌برنده اصلی سکولاریسم است ـ یعنی دین در آن اهمیت اجتماعی کمتری می‌یابد ـ دانشگاه‌ها به چنین نمایندگان دینی [بیش از گذشته] برای ارائه خدمات به دانشجویانشان بیشتر نیاز دارند.