«سلامت معنوی» متضمن کاهش استرسهای ناشی از کروناویروس؛ هفت توصیه استاد روانپزشکی و علوم رفتاری دانشگاه دوک امریکا برای مواجهه با کروناویروس
محمد باعزم(پژوهشگر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت): پروفسور هارولد جی کوئینیگ[1] برای جامعه دانشگاهی مرتبط با مطالعات میانرشتهای «دین و سلامت» استادی شناخته شده و صاحب نام است. وی مدیر مرکز معنویت، الهیات و سلامت دانشگاه دوک[2] و استاد روانپزشکی و علوم رفتاری این دانشگاه است. کوئینیگ با پژوهشهای خود طی سالهای بسیار و بهرهگیری از پژوهشها و یافتههای محققان دیگر در دنیا، به نتایج قابل توجهی در زمینه ارتباط «دین و سلامت» رسیده است. از این نویسنده حدود 40 اثر در سطح بینالمللی وجود دارد که «دستینه دین و سلامت[3]» جزء پربازدیدترین و پرارجاعترین منبع مطالعات میانرشتهای «دین و سلامت» به شمار میرود.
کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت به عنوان مرجع مطالعات میانرشتهای «دین و سلامت» در کشور و در راستای وظایف علمی محول شده خود به منظور تبادل علمی و استفاده از پیشینه این مطالعات در دنیا مدتها است که با پروفسور هارولد کوئینیگ ارتباط علمی دارد و در راستای آگاهیبخشی عمومی و نحوه مواجه مردم با استرسهای ناشی از شیوع کروناویروس، از این استاد سرشناس در خواست کرده است تا برای تقویت و مقابله روانی و معنوی با این ویروس منحوس و کاهش استرس ناشی از آن در دوران قرنطینه خانگی، توصیههای علمی خود را برای جامعه ایران اعلام کند. متن زیر برگردان محتوایی است که پروفسور هارولد کوئینیگ در اختیار دبیرخانه کمیسیون قرار داده است:
وضعیت کنونی، برههای از اضطراب در تاریخ جهان است. نکته جالب این است که این اضطراب و پریشانی عاطفی، به دلیل تأثیر منفی ترس و اضطراب بر سیستم ایمنی، باعث افزایش حساسیت همه افراد به کروناویروس میشود. صلح، اعتماد، هماهنگی، عشق و شادی تأثیر بسیار زیادی برای مقابله با این ویروس دارند. موارد یاد شده به واسطه حجم قابل توجهی از تحقیقات علمی پشتیبانی میشوند. هفت توصیه روانی – معنوی زیر برای افزایش سلامت روانی، جسمی و معنوی مردم در دوران قرنطینه و اضطراب ناشی از بیماری کروناویروس تقدیم میشود:
1. بخشی از زمان خود را صرف توسعه روابط شخصی خود با خدا کنید
همانطور که بسیاری گفتهاند، شرایط کنونی، موقعیتی شگفت انگیز است که بتوانیم رابطه شخصی خود را با خدا از طریق دعا، خواندن قرآن، مراقبت معنوی، گوش دادن به برنامههای الهام بخش یا خواندن ادبیات برجسته دیگر که روح شما را تغذیه میکند، توسعه دهیم. در شرایط “زندگی عادی” ما آنقدر مشغول هستیم که اغلب وقتی برای اموری این چنینی نداشتیم. مشاغل، فعالیتهای اجتماعی، سرگرمیها و غیره هر لحظه از زندگی روزمره ما را پر میکرد. اکنون که در خانه مشغول تمرین “قرنطینه خانگی” هستیم، زمان زیادی برای این فعالیتهای مهم که سلامت روانی ما را تقویت میکند، در اختیار داریم. چنین وضعیتی باعث تقویت سلامت روان، توانایی مقابله با اضطراب ناشی از وضعیت کنونی و همچنین برخورداری از سلامت جسمی و مقاومت در برابر گستردگی این ویروس میشود. در پایان این متن، من چندین مطالعه تحقیقاتی را ارائه دادهام که تأثیرات مفید آموزههای دینی بر عملکرد سیستم ایمنی و مقاومت بدن در برابر عفونت و بیماریهای ویروسی را اثبات کرده است.[4]
2. دیگردوستی در قالب مهرورزی به دیگران
در شرایط فعلی به دیگران از جمله همسایه خود عشق بورزید و از آنها مراقبت کنید. این موضوع همان آموزههای قرآنی است. چه بیماری کروناویروس باشد یا نه مهرورزی به دیگران از جمله همسایه و مراقبت از آنها مهم است. اکنون بسیاری از افراد نیازمند در اطراف ما حضور دارند. امروز فرصتی داریم تا پیام عشق و امید را برای خانوادهها، همسایگان، دوستان و هر شخص دیگری اعلام کنیم همانطور که با زندگی خود در برابر خداوند تسلیم هستیم و خدمت میکنیم.
3. از مزایای فناوری استفاده کنید
فاصلهگذاری اجتماعی به معنای جدا شدن فیزیکی از یکدیگر است. رعایت این مسیر برای همه مهم و ضروری است اما تفکیک میان فاصلهگذاری اجتماعی از فاصلهگذاری فیزیکی نیز مهم است. شما میتوانید از نظر اجتماعی نزدیک باشید و از نظر جسمی دور باشید درست همانطور که میتوانید از نظر جسمی نزدیک باشید و از نظر اجتماعی دور باشید. در شرایط فعلی اگرچه شما نمیتوانید به صورت فیزیکی عاطفه و محبت خود را به دوستان و نزدیکان خود بروز دهید، روشهای دیگری برای بروز عواطف اجتماعی و معنوی وجود دارد. این کار را میتوان به راحتی با استفاده از فناوری که اکنون در دسترس داریم از راه دور انجام داد: Skype، FaceTime، Zoom، WebEx یا تلفن ساده. اگر یکی از اعضای خانواده تلفن همراه ندارد (مانند برخی از افراد مسن)، خریدن چنین وسایلی را برای آنها در نظر بگیرید و نحوه استفاده از آن را به آنها یاد دهید. واقعاً شگفت انگیز است که در این برهه از زمان ما این فناوری شگفت انگیز را در اختیار داریم که قادر است ما را در این دوره بسیار مهم به یکدیگر متصل کند. خداوند به هر دلیلی در این برهه خاص تاریخی، اجازه همهگیری کروناویروس را داده است. به نظر میرسد که خداوند این همهگیری بیماری را با عصر پر رونق فناوری که ما را احاطه کرده و میتوان با دور و نزدیک و هزینه اندک و خطر برای سلامتی تماس داشت، هماهنگ کرده است.
4. عشق و مراقبت از دیگری به صورت عملی
منظور از “دیگر دوستی عملی” چیست؟ یک کاربرد مشخص وجود دارد که هرکسی میتواند بدون توجه به وضعیت خود، خصوصاً موارد محدود در خانه انجام دهد. در میان خانواده، دوستان و آشنایان خود، به ویژه افراد بزرگتر (بالای 65 سال) یا افرادی که دارای مشکلات سلامت جسمی یا عاطفی هستند، لیستی از افراد در خانواده، دوستان و آشنایان خود تهیه کنید. افراد مسن اغلب به تنهایی زندگی میکنند و اکنون در خانههای خود منزوی شدهاند. با توجه به ممنوعیت برقراری روابط حضوری، هزاران سالمند در معرض خطر جدی انزوای اجتماعی قرار دارند. تصمیم بگیرید که کدام یک از این افراد در معرض خطر انزوای اجتماعی قرار دارند. با آنها تماس بگیرید و از آنها سؤال کنید که آیا مایلند در این مواقع نگران کننده با شما همراه شوند. مشارکت در این کار به معنای اطمینان از داشتن فناوری و دانش فنی برای برقراری ارتباط با آنها است. توصیه میشود سه بار در روز با آنها تماس بگیرید: صبح (یک ساعت مناسب)، بعد از ظهر و عصر (در یک ساعت مناسب). در این مواقع، با آنها دعا کنید، آنها را تشویق کنید و آنها را به عشق خدا نسبت به آنها یادآوری کنید. این کار باعث میشود تمام روز مشغول کار خود باشید و هرگونه کسالتی که ممکن است در زندگی شما احساس کنید را از بین میبرد. این کار نه تنها عشق و رحمت خداوند را گسترش میدهد، بلکه باعث میشود سلامت و احساس هدفمند بودن زندگی شما به عنوان انجام کار خوب در دنیا تقویت شود (و خداوند پاداش چند برابر این کار را در این دنیا یا زندگی بعدی خواهد داد).
5. خود دوستی و دیگر دوستی با برآوردن نیازهای خود و دیگری
برای نمایش خود دوستی و دیگر دوستی از برآوردن نیازهای خود و دیگری و برطرف کردن مایحتاج منزل یا وسایل پزشکی بهره بگیرید. در این دوره میتوانید با خرید و جمع آوری وسایل برای خود و دیگری از فروشگاهها به این اقدام مهم مبادرت بورزید.
6. بیپروا نباشید؛ مسئولیتپذیر باشید
این موضوع یعنی بالقوه قرار گرفتن دیگران (یا خودتان) در معرض کروناویروس است. اگر علائم سرماخوردگی، به ویژه تب و سرفه دارید، با دیگران ارتباط برقرار نکنید (خصوصاً افراد مسن، هر کسی که دارای بیماریهای زمینهای جدی باشد یا افراد دیگر از جمله اعضای خانواده). بی پروایی همچنین به معنای رعایت نکردن مراحل ساده مقابله با کروناویروس است که میتواند به شما در جلوگیری از شیوع کروناویروس کمک کند: شستن دستها به طور مرتب با صابون به مدت 20-30 ثانیه هر چند ساعت به خصوص بعد از تماس با دیگران، مراقبت از هر چیزی که وارد خانه شما میشود، رعایت فاصله بدنی خود از دیگران.
7. از نظر جسمی سالم بمانید یا به سلامت خود بیشتر توجه کنید
این یعنی:
* هر روز 30-45 دقیقه در خانه، هفت روز هفته ورزش کنید، بعلاوه برای مدت کوتاهی در بیرون از منزل برای گرفتن آفتاب و هوای تازه ورزش کنید.
* 8- 7 ساعت خواب در هر شب
* تناسب وزن خود با تغذیه سالم (سبزیجات و میوهها)
* مصرف ویتامین D (برای ایمنی بدن)
* نوشیدن مایعات فراوان (توصیه میکنم آب [80٪] به همراه آب لیمو [20٪]، از جمله مقداری ویتامین C اضافی مصرف کنید)
* سالم ماندن از نظر روحی، در ارتباط با خدا و دیگر دوستی: همانطور که قرآن میگوید، این امر موجب تقویت و مصونیت شما و افزایش مقاومت و انعطاف پذیری شما خواهد شد (همانطور که تحقیقات ما و دیگران نشان داده است).
پیگیری موارد یادشده سلامت روانی و جسمی شما را تضمین میکند. حتی اگر دچار بیماری کروناویروس شوید، زودتر بهبود مییابید زیرا شما مقاومت عاطفی، اجتماعی، جسمی و روانی خود را در برابر این بیماری ایجاد کردهاید.
ارجاعات:
[1]. Harold G. Koenig
[2]. Duke University
[3]. Handbook of religion and health
[4]. برخی از این مقالات عبارتاند از:
- Krause, N. (2019). Religion and health among Hispanics: Exploring variations by age. Journal of Religion and Health, 58(5), 1817-1832.
- Oman, D., & Riley, L. W. (2018). Infectious diseases, religion, and spirituality. In Why Religion and Spirituality Matter for Public Health (pp. 153-163). Springer, Cham.
- Chen, Y., & VanderWeele, T. J. (2018). Associations of religious upbringing with subsequent health and well-being from adolescence to young adulthood: an outcome-wide analysis. American Journal of Epidemiology, 187(11), 2355-2364.
- Ironson, G., Stuetzle, R., Ironson, D., Balbin, E., Kremer, H., George, A., … & Fletcher, M. A. (2011). View of God as benevolent and forgiving or punishing and judgmental predicts HIV disease progression. Journal of Behavioral Medicine, 34(6), 414-425.