پروژه دینی عربستان چگونه اندونزی را تغییر داده است؟

به گزارش دین‌آنلاین به نقل از گاردین، اندونزی با وجود اکثریت مسلمان جامعه‌ای صرفاً مسلمان نیست و شش دین در اندونزی به رسمیت شناخته شده است. با این حال جنبشی که اخیراً توسط “جبهه مدافعان مسلمان” به رهبری رزیق شهاب در این کشور صورت گرفته است شرایط را به نفع اسلام سیاسی مورد حمایت عربستان سعودی پیش می‌برد.

اولین اقدام گسترده این جنبش تظاهرات میلیونی در تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۱۶ بود که تاکنون بزرگترین تظاهرات مسلمانان در اندونزی به شمار می‌آید.

آن‌ها در اعتراض به عدم مجازات اهانت‌کنندگان به اسلام به سمت کاخ ریاست جمهوری رفتند و هدف اولیه انها برکناری فرماندار مسیحی چینی پایتخت اندونزی به جرم توهین به مقدسات بود.

در عمل اما این تظاهرات اهداف بلندتری برای افزایش نفوذ سیاسی مسلمانان در کشور بود و توانست موفق باشد. فرماندار جاکارتا نتوانست در انتخابات بعدی پیروز شود و پس از آن نیز به علت کفرگویی به دو سال زندان محکوم شد.

همچنین در انتخابات ریاست جمهوری اندونزی تلاش دو کاندیدای اصلی برای نشان دادن اعتبار اسلامی خود بود و امروز معاون اول رئیس‌جمهور اندونزی کسی است که زمانی در سمت روحانی ارشد کشور بوده است.

اما رزیق شهاب در اندوزی حاضر نیست تا از نتیجه کار خود بهره ببرد؛ چرا که او در عربستان سعودی زندگی می‌کند. او پس از آنکه در یک پرونده رسوایی جنسی متهم شناخته شد، به عربستان سعودی پناهنده شد.

انتخاب عربستان از جانب او برای پناهنگی امری طبیعی بود؛ زیرا اجداد و سه نسل پیش از شهاب اتباع عربستان سعودی بوده‌اند. همچنین او از کالج عربی و اسلامی اندونزی فارغ التحصیل شده است که دانشگاهی ساخته عربستان سعودی در جاکارتا و تحت حمایت مالی کامل سعودی‌هاست.

اندونزی، به عنوان کشوری پسااستعماری با اکثریت مسلمان، همواره تحت نفوذ عربستان سعودی بوده است. سرمایه‌گذاری‌های عربستان در اندونزی مانند حضور آن در کشورهای دیگر موجب گسترش گرایش‌های و اقدامات جهادی و افزایش تعداد ایدئولوژی پردازان اسلامی شده است.

نفوذ عربستان در یکی از مهم‌ترین بخش‌های خود فعالیت‌های آموزشی، ساخت دانشگاه و حمایت مالی از دانش آموزان و دانشجویان فقیر در اندونزی را در برمی‌گیرد.

بنابراین می‌توان گفت که جنبش رزیق شهاب فقط یک نمونه از تأثیر عربستان سعودی بر شکل‌گیری اندونزی معاصر است. از آثار مهم این نفوذ گسترش عدم تساهل مذهبی در اندونزی است که مسیحیان و شیعیان اندونزی را نیز در برگرفته است، چنانکه لیگ ضدشیعه باعث پناهندگی مسلمانان احمدیه و حضور انها در اردوگاه‌های پناهندگی شده است.

باراک اوباما که پنج سال از دوران زندگی‌اش را در اندونزی گذرانده، در سال ۲۰۱۱ در دیدار دوباره از این کشور به گسترش گرایش‌های بنیادگرایانه در اندونزی کنونی اشاره کرد و آن را متأثر از پروژه عربستان سعودی برای “عربی‌سازی” اندونزی دانست؛ پروژه‌ای که ابعاد آن از جمله گسترش اسلام سیاسی و تهدید و تعقیب اقلیت‌های دینی و مذهبی در اندونزی امروز به صراحت قابل مشاهده است.

مترجم: نفیسه نیکبخت