اسلام در «کاتالونیا»؛ تاریخچه و مساجد
منطقه کاتالونیا شامل چهار استان در شمال شرق اسپانیا با داشتن ۲۵۶ مسجد و پنج سازمان اسلامی امسال با گنجاندن آموزش دین اسلام آموزان در مدارس دولتی، مسلمانان را بیش از پیش برای دستیابی به حقوق اجتماعی خود امیدوار کرده است.
به نقل از پایگاه خبری الیوم السابع، منطقه کاتالونیا در اسپانیا تصمیم گرفته است که امسال با فرارسیدن سال تحصیلی جدید، برای آموزش دین اسلام در مدارس دولتی این منطقه اقدام کند.
اداره آموزش و پرورش ناحیه کاتالونیا در اسپانیا طرح آزمایشی آموزش مذهب اسلامی در مدارس دولتی استانهای بارسلونا، لِریدا، خیرونا و تاراگونا را در سال تحصیلی ۲۰۲۱ ـ ۲۰۲۰ تصویب کرد. آموزش دین اسلام در مدارس کاتالونیا در چارچوب تنوع در جامعه و سازگاری با فرهنگ خانوادههای مسلمان در اسپانیا صورت میگیرد.
کاتالونیا یک منطقه خودمختار اسپانیایی است که در انتهای شمال شرقی شبه جزیره ایبری واقع شدهاست. پایتخت و بزرگترین شهر آن بارسلونا است که دومین شهر پرجمعیت اسپانیا است. این منطقه از شمال به فرانسه از شرق به دریای مدیترانه از غرب به جوامع مستقل آراگون و از جنوب به بخش خود مختار والنسیا محدود میشود.
مناطق کاتالونیا یکی از مناطق اسپانیا است که در زمان شکوفایی تمدن اسلامی در اندلس شاهد حضور مسلمانان بوده است؛ اما اسپانیا اساساً بخشی از اندلس که امروز استان اندلس خوانده میشود، نبود و پس از آنکه موروها (مسلمانان اسپانیا که نژادی عربی ـ اسپانیایی ـ بربری داشتند) در سال ۷۱۸ میلادی کنترل آن را به دست گرفتند، بخشی از اندلس اسلامی شد.
موروها در اصل ساکنان استان رومی موریتانیا بودند که دربرگیرنده شمال غرب الجزایر و شمال کشور مغرب است. آنها پس از حمله به شبه جزیره ایبری در سده هشتم هجری و به دنبال ایجاد خلافتهای امویان و مرابطان بزرگترین تمدن عربی ـ اندلسی را در شهرهایی نظیر کوردوبا (قرطبه)، تولدو، گرانادا و سبیا به وجود آوردند.
این منطقه تحت حکومت اسلامی بود تا سال ۷۶۰ که فرانکها از سرزمینهای فرانسه آمدند و کم کم شروع به تصرف آنجا کردند تا اینکه در سال ۸۰۱ آنجا را به طور کامل تحت کنترل خود گرفتند.
تنها در حدود ۹۰ سال دوره اسلامی در کاتالونیا وجود داشت که یکی از دورههای ضعف حاکم بر امارت اموی در اندلس بود. بعد از آن زمان بارسلونا به یکی از پادشاهیهای اسپانیا یعنی مملکت مسیحی آراگون تبدیل شد که خواستار استرداد اندلس از مسلمانان بود.
مهاجرت اسلامی در دهه هشتاد قرن بیستم که نیاز فوری به نیروی کار کشاورزی در باغهای انگور غنی منطقه و سایر بنگاههای کشاورزی آنجا پیدا شد، به یک پدیده مهم در منطقه کاتالونیا تبدیل شد.
کاتالونیا یکی از معدود مناطقی در اسپانیاست که دیگر از میراث فرهنگی اسلامی چه به صورت بناهای معماری یا کلمات عربی به زبان کاتالان وجود ندارد.
کاتالونیا بیش از هر منطقه دیگری در این کشور دارای مراکز اسلامی است و طبق آمار سال ۲۰۱۶ در کاتالونیا ۲۵۶ مسجد وجود دارد که تقریباً همه آنها سنی مذهب هستند و فقط یک مسجد نمایانگر اسلام شیعه است و همچنین شش مرکز صوفیه نیز وجود دارد.
بارسلون – پایتخت کاتالونیا – بیشترین تعداد مسجد یعنی ۲۴ مسجد دارد و شهرهای کوچکتر دیگری نیز با بیش از یک مسجد وجود دارد در سانتا کلوما هشت مسجد، تراسا هفت مسجد، سابادی پنج مسجد، بادالونا چهار مسجد و مارتوری چهار مسجد وجود دارد.
با وجود این تعداد مسجد، منطقه کاتالونیا مسجد بزرگی برای اقامه نماز ندارد و ظرفیت مساجد بین ۲۰ تا ۳۰ نمازگزار یا کمتر است.
از سال ۲۰۱۴ پنج سازمان متعلق به مسلمانان در کاتالونیا وجود دارد: اتحادیه اسلامی کاتالونیا، شورای فدرال اسلامی کاتالونیا، فدراسیون جوامع اسلامی در کاتالونیا، اتحادیه مراکز فرهنگی اسلامی در کاتالونیا و یک سازمان جامع که به آن «شورای عمومی» میگویند.
طبق آخرین آمار، ۵۱۵ هزار مسلمان در کاتالونیا زندگی میکنند که ۶, ۸٪ از کل جمعیت این منطقه را نشان میدهد.