برداشت های نادرست از باور مهدوی
بر همه مؤسسات، مراکز و کانون‌های فرهنگی مهدوی لازم است که با ژرف‌اندیشی و احاطه کافی بر معارف مهدوی، اولاً این معارف را از هرگونه روایت ضعیف و احیاناً مجعول و محرّف و همچنین از باورهای خرافی پالایش کنند و ثانیاً در حدّ توان جلوی عرضه این گونه مطالب را بگیرند.
*ابراهیم شفیعی سروستانی
وعده به ظهور امام مهدی علیه السلام به عنوان عدالت‌گستر موعود از همان سال‌های آغازین ظهور اسلام؛ یعنی عصر پیامبراکرم صلّی الله علیه و آله آغاز شد و در عصر امامت امام محمدباقر و امام جعفر صادق علیهما السلام به اوج خود رسید. با توجه به این موضوع بود که رفته رفته مجموعه قابل توجهی از روایات در ارتباط با موضوع تولد، غیبت و حوادث پیش و پس از ظهور امام مهدی علیه السلام شکل گرفتند که راویان و محدثان شیعه و اهل سنت سینه به سینه نقل یا در کتاب‌های خود ثبت نموده بودند. اما حوادث مختلف سیاسی، اجتماعی که در طول تاریخ اسلام و در عصر خلافت امویان و عباسیان رخ داد موجب شد که اوّلاً برخی از روایت‌های نقل شده از معصومین با دقت و صراحت کافی به ما منتقل نشوند و ثانیاً گروه‌ها و اقشار مختلف از جمله: دستگاه خلافت و صاحبان قدرت و منصب، گروه‌های معارض و داعیه‌داران خلافت و حکومت، مخالفان شیعه، افراد متأثر از آموزه‌های یهودی و… با اغراض و انگیزه‌های مختلف به جعل[1] (وضع)، تحریف و تدلیس در این مجموع روایات ـ به ویژه روایات نقل شده از طریق اهل سنت ـ دست بزنند تا بتوانند یا این روایات را بر خود منطبق کنند؛ یا به وسیله آنها با جریان و خط اصیل امامت مقابله کنند؛ یا اینکه با ارائه چهره‌ای مخدوش، خونریز و خشونت‌طلب از امام مهدی علیه السلام مردم را از انتظار آن حضرت برحذر دارند.
از سوی دیگر جذابیت و گیرایی خاصی که در موضوع منجی‌گرایی و مباحث مربوط به آینده و آخر‌الزمان وجود دارد موجب شده که در طول تاریخ خرافات و اندیشه‌های موهوم بسیاری بر حول این باور و اعتقاد اصیل شکل‌گیرد که این روند در عصر حاضر نیز متوقف نشده و به دلیل گرایش شدید مردم به فرهنگ مهدوی، هنوز هم کسانی گاه ـ به گمان خودشان ـ با انگیزه‌های خیرخواهانه و گاه با انگیزه‌های سودجویانه، به ترویج خرافات و اندیشه‌های موهوم در میان مردم می‌پردازند.
با توجه به همین شرایط بود که چندی پیش حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی، از مراجع عظام تقلید، در پایان درس خارج خود، با ابراز نگرانی از رواج خرافات در جامعه فرمودند:
اخیراً در محراب مسجد جمکران یک تشکیلات شیشه‌ای سبزرنگ و چراغ و… درست کرده‌اند که کم‌کم به صورت امامزاده‌ای در آمده است… مردم برای بوسیدن این شیشه صف می‌کشند به شیشه‌ها دست می‌کشند و به خودشان می‌مالند، کسانی هم هنگام دور شدن عقب عقب می‌روند مثل کاری که در حرم امامان و امامزاده‌ها می‌کنند. بعضی‌ها هم فاتحه می‌خوانند، عده‌ای تعظیم می‌کنند، بعضی از عوام هم می‌گویند اینجا قبر حضرت ولی‌عصر علیه السلام است….
حتماً چند سال دیگر هم فردی پیدا می‌شود وکتابی می‌نویسد که 70 نفر از اوتاد در اینجا دفن شده‌اند… هر کس مرتکب این کار شده اشتباه کرده است، این ضربه‌ای به مسجد جمکران است… مسجد جمکران، مسجدی خالص از هر گونه خرافات بود، آمده‌اند آلوده‌اش کرده‌اند.[2]
لازم به یادآوری است که در پی این تذکر روشنگرانه حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی،تولیت محترم مسجد جمکران اقدام به جمع‌آوری موارد یاد شده نمود و در حال حاضر این مسجد کاملاً از این مظاهر خرافه پاکسازی شده است.
با توجه به آنچه گفته شد بر همه مؤسسات، مراکز و کانون‌های فرهنگی مهدوی لازم است که با ژرف‌اندیشی و احاطه کافی بر معارف مهدوی، اولاً این معارف را از هرگونه روایت ضعیف و احیاناً مجعول و محرّف و همچنین از باورهای خرافی پالایش کنند و ثانیاً در حدّ توان جلوی عرضه این گونه مطالب را بگیرند.
(نقل از کتاب معرفت امام زمان، ابراهیم شفیعی سروستانی، ص 372)
[2] . هفت‌نامه 19 دی، شماره 266، یکشنبه 24 اسفند 1382.
بر همه مؤسسات، مراکز و کانون‌های فرهنگی مهدوی لازم است که با ژرف‌اندیشی و احاطه کافی بر معارف مهدوی، اولاً این معارف را از هرگونه روایت ضعیف و احیاناً مجعول و محرّف و همچنین از باورهای خرافی پالایش کنند و ثانیاً در حدّ توان جلوی عرضه این گونه مطالب را بگیرند.ابراهیم شفیعی سروستانی:
