سفر پاپ به عراق در بحبوحه شیوع ویروس کرونا
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان قرار است برای دیداری سه روزه از عراق در روز ۵ مارس (۱۵ اسفند) برای نخستین بار به این کشور سفر کند، اما کارشناسان پیشاپیش در مورد این سفر در شرایط بحران کرونا هشدار داده‌اند.
پاپ فرانسیس قرار است در جریان بازدید از عراق، ضمن دیدار با مقامات عالی‌رتبه سیاسی این کشور از جمله رئیس جمهوری و نخست وزیر، به جز بغداد شهرهای دیگر از جمله اربیل، ناصریه و موصل نیز سفر کرده و با روحانیون و باورمندان به آئین کاتولیک دیدار کند. وی همچنین قرار است در نجف به دیدار آیت الله علی سیستانی، رهبر دینی عراقی و مرجع شیعیان برود.
وی بنا دارد در چند کلیسا برای مراسم دعا برگزار کرده و با کشیشان و نمایندگان اقلیت مسیحی عراق دیدار کند.
در حالی که جامعه مسیحیان عراق خود را برای دیدار با پاپ آماده می کنند، دولت بغداد نیز در حال تدارک و آماده‌سازی برای این دیدار به ویژه در زمینه حفظ امنیت و نیز رعایت موازین بهداشتی در اوج بحران کرونا هستند.
با این همه کارشناسان حوزه بهداشت و بیماری‌های همه‌گیر با توجه به افزایش شدید موارد ابتلا به ویروس کرونا در عراق در روزهای اخیر، وجود نظام بهداشتی ضعیف و احتمال هجوم کنترل ناپذیر مردم برای دیدن پاپ، در مورد حاشیه‌های خطرناک سفر آینده رهبر کاتولیک‌ها به عراق ابراز نگرانی می‌کنند.
ظاهرا هیچ کس قصد ندارد به پاپ بگوید سفرش را لغو کند و دولت عراق نیز علاقه زیادی دارد که با استقبال از اولین پاپ در کشور زادگاه ابراهیم، ثبات و امنیت نسبی خود را به نمایش بگذارد. اما کارشناسان بهداشت می‌گویند سفر آتی پاپ از دیدگاه اپیدمیولوژیک و همچنین از نظر پیامی که برای بهداشت همگانی به همراه خواهد داشت، در بحبوحه همه‌گیری کووید۱۹ به صلاح نیست.
آنها خاطرنشان کرده‌اند که چندین دوره جنگ، بحران اقتصادی و مهاجرت متخصصان عراقی، سامانه‌ها و امکانات بیمارستانی کشور را به ویرانی سوق داده و آن گونه که مطالعات نشان می‌دهد، هم اکنون بسیاری از مبتلایان به کرونا در عراق به نوع جهش‌یافته موسوم به ویروس انگلیسی دچار شده‌اند که قدرت و سرعت انتقال بسیار بیشتری دارد.
دکتر نوید مدنی، ویروس‌شناس ایرانی که مدیر و بنیانگذار مرکز آموزش علوم بهداشتی خاورمیانه و شمال آفریقا در موسسه سرطان‌شناسی دانا-فاربر دانشکده پزشکی هاروارد در این زمینه گفت: «من فکر نمی کنم که این سفر ایده خوبی باشد.»
دکتر مدنی سال گذشته مقاله‌ای در نشریه معروف لنست درباره اقدام نابرابر کشورهای منطقه برای مهار کووید۱۹ نوشت و با اشاره به این که عراق، سوریه و یمن در شرایط خوبی برای مقابله با این بیماری قرار ندارند، نوشت که این کشورها هنوز با مسئله شورشیان افراطی دست و پنجه نرم می‌کنند و ۴۰ میلیون نفر در آنها به کمک های بشردوستانه نیاز دارند.
مدنی در یک گفتگوی تلفنی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت مردم خاورمیانه به مهمان‌نوازی معروف هستند و هشدار داد که استقبال عراقی‌ها از شخصیت صلح‌طلبی مانند مانند پاپ فرانسیس در یک منطقه فراموش شده و جنگ‌زده در جهان، ممکن است سهوا به نقض مقررات و اقدامات انجام شده برای مهار ویروس کرونا منجر شود.
دکتر بهارات پانکهانیا، متخصص کنترل بیماری‌های عفونی در دانشکده پزشکی دانشگاه اکستر نیز با این گفته همراه است. او نیز به آسوشیتدپرس گفت: «این رویداد مانند طوفانی برای حمل و شیوع (ویرس) مساعد است، به طوری که امکان مقابله با آن نخواهد بود.»
با این حال دو مقام دولتی عراق گفته‌اند سازمان‌دهندگان این سفر قول داده‌اند که مقررات بهداشتی از جمله زدن ماسک، فاصله‌گذاری اجتماعی و محدودیت در نفرات حاضر در اماکن در هنگام دیدار پاپ را اجرا کنند.
یک مقام دولتی که خواست نامش فاش نشود به آسوشیتدپرس گفت: «پروتکل‌های مراقبت بهداشتی حیاتی و حساس هستند اما می‌توان آنها را مدیریت و اجرا کرد.»
واتیکان اقدامات احتیاطی خود را انجام داده است، به طوری که پاپ ۸۴ ساله، تیم ۲۰ نفره همراهان به علاوه ۷۰ خبرنگار همراه او در هواپیما، همگی واکسن کرونا زده‌اند.
اما عراقی‌هایی که در شمال، مرکز و جنوب کشور برای دیدار با پاپ فرانسیس و شنیدن نیایش و سخنرانی او در فضای داخلی و بیرونی گرد هم می‌آیند، واکسینه نیستند. و این جایی است که کارشناسان می‌گویند کار مشکل پیدا می‌کند.
دکتر پانکهانیا خطاب به مقامات و نمایندگان رسانه‌های واتیکان، از جمله خبرنگار آسوشیتدپرس گفت: «همه شما در برابر بیماری شدید محافظت شده‌اید. بنابراین اگر مبتلا هم بشوید، نمی‌میرید. اما افرادی که به دیدن شما می‌آیند ممکن است مبتلا شده و بمیرند. آیا در این شرایط عاقلانه است که مردم برای دیدن شما حاضر شوند و تنها به دلیل دیدار با شما مبتلا گردند؟»
سازمان بهداشت جهانی در این زمینه موضع بسیار محافظه‌کارانه و دیپلماتیکی داده است. ماریا وان کرکهوف، کارشناس سازمان جهانی بهداشت در این زمینه گفت: «کشورها باید خطر رویدادهای مختلف برای وضعیت ابتلا و شیوع بیماری را ارزیابی کنند و سپس تصمیم بگیرند که آیا باید مثلا سفری را به تعویق بیندازند یا با خیال راحت آن را برنامه‌ریزی کنند.»
پاپ فرانسیس خودش گفته است که حتی اگر بیشتر عراقی‌ها به دلیل ترس از شیوع کرونا مجبور شوند او را از تلویزیون تماشا کنند، او تصمیم خود را گرفته و به این سفر خواهد رفت. او به کاتولیک‌نیوز گفت: «مهم این است که آنها خواهند دید که پاپ در کشورشان است.»
پاپ فرانسیس بارها خواستار توزیع عادلانه واکسن و رعایت اقدامات بهداشتی شده است، گرچه خودش مایل به ماسک زدن نیست.
دکتر مایکل هد، محقق ارشد بهداشت جهانی در دانشکده پزشکی دانشگاه ساوتهمپتون گفت که تعداد موارد جدید روزانه در عراق «در حال حاضر به طور قابل توجهی در حال افزایش است». وی به نقل از گزارش وزارت بهداشت عراق این آمار را در حدود ۴ هزار مورد در روز ذکر کرد که نزدیک به اوج آمار کرونا در عراق در جریان موج اول آن در ماه سپتامبر است.
دولت عراق در اواسط ماه فوریه در میان افزایش مجدد آمار کرونا، مقررات و محدودیت‌های جدید را وضع کرد. مدارس و مساجد تعطیل شدند و رستوران‌ها و کافه‌ها فقط برای غذای بیرون‌بر باز ماندند. با این حال، بسیاری از مردم عراق در استفاده از ماسک کوتاهی کرده و برخی از آنها هنوز خطر ویروس کرونا را واقعا دست کم می‌گیرند.
دکتر مدنی، ویروس‌شناس ایرانی دانشگاه هاروارد از برگزارکنندگان سفر پاپ خواست که اجازه دهند تا علم آنها را در تصمیم‌گیری‌هایشان راهنمایی کند. وی گفت: «تصمیم برای برنامه‌ریزی مجدد یا به تعویق انداختن سفر، یا تبدیل آن به یک برنامه مجازی از طرف پاپ در جایگاه یک رهبر جهانی، کاملاً تأثیرگذار خواهد بود زیرا این امر نشان دهنده اولویت قرار دادن ایمنی مردم عراق است.»
منبع: یورونیوز
