گزارش دید‌بان حقوق بشر: اسراییل رژیمی آپارتاید است

به گزارش رویترز، دفتر این نهاد حقوق بشری که در نیویورک واقع شده است گزارشی منتشر کرده است که در آن به تفصیل درباره به اجرا درآمدن سیاست‌هایی از سوی تل‌آویو سخن به میان آمده که هدف از اجرای‌شان، حفظ برتری و سطح کنترل یهودیان اسراییل بر فلسطینیان است. در این گزارش آمده است: «بعد از سال‌ها هشدار در این خصوص که تسلط این‌گونه‌ای بر زندگی فلسطینی‌ها می‌تواند به شکل‌گیری آپارتاید منجر شود، حالا مشخص شده رژیم صهیونیستی در این خصوص از همه مرزهای انسانی گذر کرده و کاملا وارد وادی آپارتاید و تبعیض نژادی شده است». «عمر شاکر» مدیر بخش اسراییل و فلسطین دیدبان حقوق بشر گفته است: «در طول سی‌ سالی که موضوع فلسطین و اسراییل را رصد می‌کنیم، یافته‌های گزارش اخیر جدی‌ترین موارد از نقض حقوق بشر را در خود دارد و نشانه‌های جدی رژیم آپارتاید به وضوح در این گزارش دیده می‌شود». شاکر در ادامه گفت‌وگویش با «گاردین» بر این نکته تاکید می‌کند که تا پیش از این سازمان دیدبان حقوق‌ بشر هرگز مقامات اسراییلی را به ارتکاب جنایت علیه بشریت متهم نکرده بودند. وزارت امورخارجه رژیم صهیونیستی در واکنش به انتشار گزارش اخیر دیدبان حقوق بشر مدعی شده «این سازمان سابقه‌ای طولانی در ضدیت با اسراییل دارد و گزارشی که منتشر کرده یک جزوه تبلیغاتی و پروپاگاندا است که هیچ ارتباطی به حقایق و واقعیت‌های در صحنه ندارد. ادعاهای تخیلی که دیدبان حقوق بشر در گزارش خود مطرح کرده، مضحک و سراسر دروغ هستند». در گزارش دیدبان حقوق بشر سابقه سالیان گذشته رژیم صهیونیستی در زمینه حقوق بشر، تجزیه و تحلیل قوانین اسراییل، بازبینی اسناد طرح‌ها و برنامه‌های کابینه اسراییل و اظهارات مقامات این رژیم، جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شده است. در ادامه، همه این سوابق و اسناد و تحلیل‌ها، مبنای مقایسه سیاست‌ها و اقدامات کابینه رژیم صهیونیستی در قبال فلسطینی‌ها قرار گرفته است. نکته مهم این است که در این مقایسه وضعیت 7 میلیون فلسطینی‌ ساکن در مناطق اشغالی و فلسطینی‌های ساکن در اسراییل به یک میزان مورد بررسی قرار گرفته است. سپس وضعیت یهودیان اسراییل نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و در نهایت با ارزیابی مجموعه این اطلاعات، نتیجه کلی به دست آمده است. براساس این نتیجه‌گیری، قدرت واحدی که این روزها ذیل دولت رژیم صهیونیستی حاکم است به صورت سیستماتیک برتری یهودیان اسراییل بر فلسطینی‌ها را مقدم شمرده و تبعیض سیستماتیک در سرزمین‌های اشغالی به مراتب شدت بیشتری دارد. عباراتی که در این گزارش برای توصیف رفتارهای رژیم صهیونیستی، سال‌ها پیش برای نخستین‌بار در خصوص رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی نیز به کار گرفته شد و در نهایت به عنوان جنایت علیه بشریت در دادگاه کیفری بین‌المللی به ثبت رسید. در واقع و به زبان ساده، گزارش جدید دیدبان حقوق بشر به صورت رسمی رژیم صهیونیستی را یک رژیم آپارتاید توصیف کرده و از دادگاه کیفری بین‌المللی خواسته است تحقیقات خود را در این خصوص آغاز کند. چراکه براساس اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی که با نام «اساسنامه رم» معروف است و در سال 1998 به تصویب رسید، آپارتاید تعریف خاص خودش را دارد. در این اساسنامه در تعریف آپارتاید آمده است: «رژیمی نهادینه شده که در آن گروه نژادی خاصی با توسل به ابزار سرکوب و تبعیض سیستماتیک، تسلط خود را بر گروه نژادی دیگری اعمال می‌کنند». از نظر لغوی نیز آپارتاید به معنای مجزا و جدا نگهداشتن است. آپارتاید یعنی جدا نگه داشتن افراد متعلق به نژادی دیگر و مجبور کردن آنها به اقامت در محلات و استان‌های خاص، محروم کردن آنها از کلیه حقوق اساسی و سیاسی و امکان تحصیل و پیشرفت. بدرفتاری و آزار هدفمند یکی از مصداق‌های جنایت علیه بشریت است. این جرم زمانی رخ می‌دهد که گروه نژادی خاصی بخواهند از عمد و با برنامه‌ریزی قبلی، با آزار و اذیت سیستماتیک، گروه نژادی دیگری را از حقوق اساسی خود محروم کنند. دیدبان حقوق بشر در گزارش خود می‌نویسد: «از جمعیت 9 میلیون نفری اسراییل، یک‌پنجم فلسطینی هستند. فلسطینی‌ها چه در داخل اسراییل باشند و چه در سرزمین‌های اشغالی، هدف آزار و اذیت سیستماتیک مقامات رژیم صهیونیستی قرار می‌گیرند. چه در داخل اسراییل و چه در سرزمین‌های اشغالی، مقامات صهیونیستی تمام توان خود را به کار می‌گیرند که زمین‌های هر چه بیشتری را در اختیار یهودیان بگذارند و در مقابل فلسطینی‌ها را هر چه بیشتر در مراکز و نواحی پرجمعیت و متراکم سکنی بدهند. به نظر می‌رسد مقامات اسراییلی سیاست‌هایی اینچنینی را اتخاذ کرده‌اند تا آنچه صریحا «تهدید جمعیتی» فلسطینیان توصیف می‌کنند را کاهش دهند. بر‌ای مثال در بیت‌المقدس طرح‌های دولت اسراییل برای شهرداری تمام براساس حفظ اکثریت یهودی نوشته شده است و حتی در آنها تاکید شده که چطور باید این تقسیم و ترتیب جمعیتی را در دراز مدت حفظ کرد». همچنین در این گزارش، نقل‌ قول‌های فراوانی از مقامات اسراییلی ذکر شده که آنها صراحتا افزایش جمعیت فلسطینی‌ها را تهدیدی برای موجودیت یهودی رژیم صهیونیستی توصیف کرده‌اند. در بخش دیگری از این گزارش به تبعیض سیستماتیک مقامات اسراییلی نسبت به فلسطینی‌ها اشاره و تاکید شده این تبعیض در مناطق اشغالی نظیر کرانه غربی که اسراییل از سال 1967 تحت اشغال خود درآورده، بسیار بیشتر است. در حال حاضر صدها هزار شهرک‌نشین صهیونیست در کرانه غربی زندگی می‌کنند در حالی که حدود 2 میلیون و 700 هزار فلسطینی عملا شهروند محسوب نمی‌شوند و به نوعی تحت نوعی حکومت نظامی روزگار می‌گذرانند. کنت راث، مدیر اجرای سازمان دیدبان حقوق بشر معتقد است این تنها یک برنامه اشغال همراه سوءاستفاده نیست. راث می‌گوید: «این سیاست‌ها که به اسراییلی‌های یهودی، هرجا که زندگی می‌کنند، حقوق و امتیازاتی اعطا می‌کند تا فلسطینی‌ها را در هرجایی که زندگی می‌کنند به درجات مختلف هدف تبعیض قرار بدهند، در واقع همان سیاست امتیاز دادن به گروهی خاص برای برتری‌جویی بر گروهی دیگر است و هزینه این برتری‌جویی را نیز گروه ضعیف‌تر می‌پردازد». در گذشته هر زمان چنین اتهامی علیه اسراییل مطرح می‌شد و رژیم صهیونیستی به تبعیض روا داشتن نسبت به شهروندان فلسطینی‌ که اعراب اسراییلی نیز خوانده می‌شوند، متهم می‌شد، تل‌آویو مدام مدعی حقوق برابر یهودیان و اعراب در اسراییل می‌شد و اعلام می‌کرد که در نظام قضایی اسراییل این دو گروه کاملا باهم برابر هستند و حتی اعراب اسراییلی در دولت نیز نماینده دارند. در خصوص کرانه غربی هم، اسراییل به توافقنامه‌ای رجوع می‌کند که در دهه 90 میلادی امضا شد و براساس آن به فلسطینی‌ها به میزانی محدود و تعریف‌شده، نوعی خودمختاری اعطا شد. اما دیدبان حقوق بشر می‌گوید دولت اسراییل همچنان کنترل اصلی در خصوص بسیاری از جنبه‌های زندگی فلسطینیان این منطقه را در اختیار دارد و در واقع کنترل مرزها، منابع طبیعی و آمد و شد مردم و حتی ورود و خروج کالاها در اختیار رژیم صهیونیستی است. در عین حال بیش از 2 میلیون فلسطینی تحت بدترین شرایط محاصره در نوار غزه زندگی می‌کنند. نیروهای نظامی اسراییل در سال 2005 از نوار غزه خارج شدند اما همچنان کنترل‌ مرزها، دریا و آسمان این منطقه را در اختیار دارند. گزارشی که دیدبان حقوق بشر منتشر کرده از بسیاری جهات با گزارشی که سازمان حقوق بشری بتسیلم (B’Tselem) منتشر کرده شباهت دارد. بتسیلم یک سازمان حقوق بشری در بیت‌المقدس است که در ماه ژانویه در گزارشی که منتشر کرده به صراحت اعلام کرد برخلاف تصور، اسراییل نه یک دموکراسی بلکه یک رژیم آپارتاید است. یک گروه دیگر حقوق بشری به نام «یش دین» که دفترش در اسراییل است نیز در تابستان گذشته گزارشی منتشر و اعلام کرد که نشانه‌های آپارتاید در سیاست‌های رژیم صهیونیستی دیده می‌شود. البته این گروه حقوق بشری تحقیقات خود را صرفا به نوار غزه محدود کرده بود. طبیعتا رژیم صهیونیستی همه این گزارش‌ها را مردود دانسته است. اما در این میان آنچه بسیار اهمیت دارد و بسیار بیشتر از گذشته به گوش می‌رسد، استفاده از واژه «آپارتاید» برای اشاره به رژیم صهیونیستی است. به نظر می‌رسد استفاده بیشتر از این واژه در خصوص اسراییل نتیجه کار بی‌وقفه برخی از فعالان حقوق بشری که بعد از تهدید اسراییل به الحاق سرزمین‌های فلسطینی فعالیت خود را دو چندان کردند تا ثابت کنند اشغال از سوی اسراییل نه یک امر موقتی که امری دایمی است و قوانینی که این رژیم با هدف برتری دادن به یهودیان در مقابل اعراب فلسطینی وضع کرده، در کنار اشغال، دو مصداق عینی جنایت علیه بشریت و اعمال سیاست آپارتاید است. دیدبان حقوق بشر از دادستان دادگاه کیفری بین‌المللی خواسته در خصوص مصداق‌های جنایت علیه بشریت از سوی رژیم صهیونیستی تحقیقات خود را آغاز کند. این نهاد حقوق بشری همچنین خواستار اعمال تحریم‌هایی علیه برخی مقامات صهیونیستی شده است؛ تحریم‌هایی نظیر اعمال محدودیت‌های مسافرتی و مسدود کردن دارایی‌های این افراد از جمله تحریم‌های پیشنهادی دیدبان حقوق بشر است.
تهیه و تنظیم: آرمین منتظری
منبع: روزنامه اعتماد