تلاش مسلمانان آلمان برای مقابله با تبعیض علیه زنان محجبه
مسلمانان آلمان به عنوان بزرگترین جامعه اقلیت در اروپا، چندین دهه است با انواع تبعیض و جرایم ناشی از نفرتپراکنی روبهرو هستند. با این حال، همچنان با مبارزه حقوقی، راهاندازی کمپینها و آگاهیبخشی در رسانهها میکوشند به حقوق اساسی خود یعنی برخورداری از آزادی در انتخاب پوشش و انجام آزادانه شعائر دینی دست پیدا کنند.
به گزارش ایکنا به نقل از الجزیره، این پایگاه خبری در یادداشتی به قلم مالیا بوعطیه درباره تبعیض علیه زنان محجبه در قوانین آلمان و مبارزه خستگیناپذیر مسلمانان علیه این تبعیض هدفمند در چند دهه اخیر نوشت:
المپیک امسال به عنوان پیشروترین دوره این رویداد در تاریخ ۱۲۵ ساله آن مورد استقبال گسترده قرار گرفت. تبلیغات اولیه رسانهها قبل از آغاز بازیها بر این واقعیت متمرکز بود که تقریباً نیمی از شرکتکنندگان در این مسابقات، زنان بودند که از زمان شروع رقابتهای المپیک در سال ۱۸۹۶ در آتن یونان بینظیر بوده است.
فرصت از دست رفته برای گفتوگو
با این حال، چیزی نگذشت که خبرها تحت تأثیر انتخاب لباسهای ورزشی ژیمناستهای زن تیم ملی آلمانی قرار گرفت که تصمیم گرفته بودند بر خلاف رسم رایج در این مسابقات، از لباسهای پوشیده استفاده کنند. این تیم هنگامی که لباسهایی با یقه و آستین بلند و پاهای پوشیده را برای حضور در این مسابقات انتخاب کردند، توجه رسانههای جهانی را به خود جلب کردند.
یکی از اعضای این تیم گفت که آنها قصد دارند نشان دهند که زنان باید خود تصمیم بگیرند چه بپوشند. اقدام آنها در سرپیچی از هنجارهای لباسهای معمول که اغلب زنان ورزشکار این رشته میپوشند مورد استقبال رسانهها و مردم قرار گرفت.
در حالی که اقدام ورزشکاران آلمانی از نظر نمادین مهم بود، گفتوگوهای مربوط به این ابتکار، به اهداف ژیمناستها و تأثیر آنها در دنیای کوچک ورزشهای المپیک محدود شده است. این یک فرصت از دست رفته برای گسترش گفتوگوی عمومی در این مورد بود، به ویژه برای آلمان که سالهاست انتخاب لباس زنان را با وضع قوانین تبعیضآمیز هدف قرار داده است.
تاریخچه تبعیض علیه زنان محجبه آلمان
بیش از ۱۵ سال است که زنان مسلمان آلمانی با تلاشهای هدفمند مقامات محلی و ایالت فدرال برای تعیین آنچه میتوانند و نمیتوانند در مکانهای عمومی بپوشند مبارزه میکنند. ما باید این مبارزه طولانی را به اطلاع عموم مردم آلمان برسانیم و در مورد اینکه چگونه همه زنان شایسته حق انتخاب لباس خود هستند، بحث صادقانهای داشته باشیم.
در حالی که مسلمانان آلمان برای دههها با تبعیض روبهرو بودهاند، زنان مسلمان بیش از دیگران در دهه ۲۰۰۰ از سوی دولت تحت فشار قرار گرفتند. در سال ۲۰۰۵، مقامات محلی برلین قانون بیطرفی برلین را تصویب کردند که استفاده از نمادها و پوشش دینی در بین کارکنان دولت و کارکنان بخش دولتی را ممنوع میکرد. البته این قانون بیشترین تأثیر را بر زنان مسلمان با حجاب داشت. از آن زمان سالهاست که زنان مسلمان بر سر حق پوشیدن حجاب در محل کار خود در حال مبارزه قانونی هستند.
در سال ۲۰۱۵، دادگاه قانون اساسی فدرال حکم داد که ممنوعیت کامل پوشش سر معلمان مسلمان ناقض آزادی دینی آنها است اما این امر ایالتهای فدرال را از پیگیری و حفظ اقدامات محدود کننده مختلف منصرف نکرد. امروزه حدود نیمی از ۱۶ ایالت فدرال این کشور محدودیتهایی در مورد پوشش صورت و سر دارند.
در سال ۲۰۱۷، پارلمان آلمان به ممنوعیت استفاده از پوشش تمام صورت مانند نقاب و برقع برای کارکنان دولت رأی داد. در سال ۲۰۱۸، یک زن مسلمان به دلیل داشتن حجاب از تدریس در یک مدرسه ابتدایی در برلین منع شد. این تصمیم از سوی دادگاه محلی تأیید شد.
در سال ۲۰۲۰، دادگاه قانون اساسی فدرال آلمان ممنوعیت وضع شده برای وکلای کارآموز مسلمان را به دلیل حمایت از بیطرفی دینی تأیید کرد. در نتیجه کسانی که حجاب را انتخاب میکنند به هیچ وجه مجاز به کار دولتی یا قوه قضائیه نیستند. آنها از گرفتن شواهد شهادت گرفته تا جلسات دادگاه یا حتی مشاهده آنها به عنوان کارآموز محروم میشوند.
سپس در ماه مه سال جاری، مجلس نمایندگان پارلمان آلمان با تصویب قانونی استفاده از نمادهای دینی از جمله حجاب را برای کارکنان بخش دولتی منع کرد. این حکم در ماه ژوئیه به عنوان یک قانون اعلام شد. شورای هماهنگی مسلمانان آلمان(KRM) در واکنش به این حکم اعلام کرد که این امر در عمل بهویژه بر زنان مسلمانی که روسری میپوشند، تأثیر میگذارد و شایستگیهای علمی و کاری آنها را نادیده میگیرد.
در ماه ژوئیه، زنان مسلمان در آلمان با حکم دیوان دادگستری اروپا در مورد دو زن مسلمان که پس از اخراج توسط کارفرمایان خصوصی به دلیل داشتن حجاب به دنبال حق خود بودند، در نبرد قانونی دیگری شکست خوردند. این تصمیم که بسیاری بیم آن دارند که قوانین اسلامهراسانه را مشروعیت بخشد، نشانگر واقعیت سیاسی کنونی برای زنان مسلمان در کل اروپا بوده است.
فعالان مسلمان، خستگیناپذیر علیه تبعیض
در شرایطی که مقامات ایالتی و محلی آلمان به طور سیستماتیک حق انتخاب لباس اسلامی را از زنان مسلمان سلب میکنند، بسیار ناامیدکننده است که از موضع تیم ژیمناستیک آلمان در المپیک به عنوان فرصتی برای بحث در سطح جامعه در مورد این موضوع استفاده نشده است.
مسئله اساسی این است که باید با هرگونه ستم جنسیتی مخالفت شود و نه دولتها و نه کمیته المپیک نباید تصمیم بگیرند یا تعیین کنند که زنان چه چیزی را در محل کار، رویدادهای ورزشی و یا اوقات فراغت بپوشند.
این عدم تمایل به پیوند دادن مبارزات مختلف علیه ظلم به زنان به دولتها و سازمانهای بینالمللی اجازه میدهد تا فقط در مورد حقوق زنان صحبت کنند. به عنوان مثال، کمیته المپیک بر تعداد شرکتکنندگان زن تمرکز کرده است در حالی که نتوانسته به مسائل بیشماری که زنان در طول بازیها با آن روبهرو هستند از سوءرفتار جنسی گرفته تا حمایت ناکافی از مادران شیرده بپردازد.
اما لزومی ندارد که همیشه اینگونه باشد. این امکان وجود دارد که مبارزه در دنیای ورزش را با مشکلات روزمره پیوند دهید. به عنوان یک مثال الهامبخش در مورد چگونگی این امر میتوان به Les Hijabeuses، مجموعهای از زنان مسلمان در فرانسه اشاره کرد که علیه فدراسیون فوتبال فرانسه و قانون ممنوعیت حضور زنان محجبه در مسابقات رسمی فوتبال فعالیت میکنند.
جنگ دولت فرانسه با مسلمانان که زنان را بهطور هدفمند تحت تأثیر قرار داده است هم در محیطهای ورزشی و هم در اماکن عمومی احساس میشود. اما این زنان جوان و متحدان آنها از سکوت خودداری میکنند. آنها با ایجاد فضاهایی برای بازی و فعالیت دختران و زنان در ملاء عام، مخالفت خود را با تلاش دولت فرانسه برای حذف زنان مسلمان با حجاب از منظر عمومی مبارزه میکنند.
در آلمان، زنان مسلمان نیز برای دفاع از حقوق خود بسیج شدهاند. بنابراین برای تیم ژیمناستیک آلمان و هر فرد یا گروه دیگری که مایل به موضعگیری علیه ظلم جنسیتی در آلمان هستند یافتن متحدانی که مدتهاست چنین فعالیتهایی را تجربه کردهاند، آسان است.
سازمانهای ملی مانند ائتلاف برای زنان مسلمان و شورای هماهنگی مسلمانان آلمان مدتهاست که علیه این تبعیض مبارزه میکنند و علیه سیاستها و شیوههایی که به عقیده آنها بیشتر، مسلمانان را تحت تأثیر قرار میدهند، کارزارهایی را به راه انداختهاند.
به طور مشابه، Bündnis #GegenBerufsverbot (ائتلاف علیه ممنوعیت در محیط کار) کمپینهایی را علیه ممنوعیت حجاب در محیطهای کاری و ماهیت تبعیضآمیز قانون بیطرفی برلین به راه انداخت. همه این فعالیتها در پس زمینه رشد روزافزون تبلیغات جریان راست افراطی که حتی کرسیهای پارلمان را نیز اشغال کردهاند، صورت میپذیرد.
حدود ۵,۵ میلیون مسلمان در آلمان زندگی میکنند. نادیده گرفتن حقوق زنان مسلمان، هرگونه مبارزه برای برابری جنسیتی را دچار نقص میکند. زنان محجبه از میادین ورزشی گرفته تا محل کار و تحصیل، یک حقیقت ساده را فریاد میزنند: بدن ما، انتخاب ما.
ترجمه گزارش: محسن حدادی