تفاهم، نیاز تهران – ریاض

 اگرچه عربستان در این سال‌ها مشکلات بسیاری برای ایران پدید آورده- که یکی از نقاط اوج آن در ماجرای حج سال 66 بود- اما اساس سیاست خارجی ما براساس اصول مشخص، بر تفاهم و تعامل و نه تخاصم استوار است. وجود «حرمین شریفین» و اماکن زیارتی در مکه و مدینه و ارتباط مستمر حجاج ایرانی با عربستانی‌ها سبب شده تا روابط دو کشور همواره با اهمیت باشد.

در دوران ریاست‌جمهوری آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی با توجه به احترامی که مسئولان عربستانی برای ایشان قائل هستند، تفاهمات قابل‌قبولی صورت گرفت که به تسهیل رفت‌وآمد اتباع دو کشور به‌ویژه در سرزمین‌های زیارتی انجامید. این سیاست در دوران آقای خاتمی هم تداوم یافت اما متأسفانه در دوران دولت‌های نهم و دهم به اغما رفت؛ دورانی که از تراژیک‌ترین ادوار دیپلماسی ایران بود. از یک‌سو احساس تهدید منافع به اعراب منتقل می‌شد و از دیگرسو، زیر تابلوی جعلی که به جای خلیج‌‌فارس نصب شده بود عکس یادگاری گرفته شده و از بازگشایی 24ساعته سفارت مصر سخن گفته می‌شد، غافل از اینکه چه در دوران حضور نگارنده به‌عنوان حافظ منافع ایران در مصر و چه پس از آن، روابط دیپلماتیک وجود داشت و شخص سرپرست دفتر، نقش سفیر را ایفا می‌کرد.

در جهان دیپلماسی می‌توان با حفظ ارزش‌ها و مبانی انقلاب، با کشورهای جهان تعامل داشت و کشورهای مسلمان و در راس آنها کشوری مانند عربستان، اهمیت مضاعف دارند. می‌دانیم عربستان با دلارهای خود به «سیسی» در مصر کمک می‌کند و گروه‌های خاصی در منطقه را تجهیز می‌کند. تفاهم ایران و عربستان می‌تواند کمک به «تروریست‌های خوب» مدنظر عربستان و ایالات‌متحده را کاهش داده یا قطع کند. از سوی دیگر روابط دو کشور در موضوع «تقریب مذاهب اسلامی» نیز مؤثر است. در مصر به‌عنوان یک جامعه‌شناس اسلامی شاهد بودم کتاب‌های تبلیغ «وهابیت» با هزینه «آل‌سعود» منتشر و رایگان در کشورهای عربی توزیع می‌شد. کتابخانه بزرگی در «اسکندریه» مصر به همین منظور اختصاص داشت.

وقتی خداوند در قرآن می‌فرمایند: «کسانی که غیرخدا را می‌خوانند دشنام ندهید که آنها هم خداوند را دشنام می‌دهند» زمانی که برخلاف نظر مقام‌معظم‌رهبری و مراجع به مقدسات آنان توهین می‌شود، آنها هم تکفیری‌های وابسته را تهییج می‌کنند تا در «سامرا» یا سوریه، مقدسات شیعیان را تخریب ‌کنند. بی‌شک با گفت‌وگو و تفاهم، می‌توان مانع این امر شد چرا که حکام سعودی به دلیل وجود جمعیت قابل‌توجه شیعه در کشور خود، علاقه‌مند به گسترش اختلافات مذهبی نیستند.

رئیس‌جمهور به‌درستی در گفت‌وگوی پیش از عزیمت به نیویورک اعلام کردند اگر روی میز «اوباما» به سبب وجود همه گزینه‌ها، شلوغ است، روی میز ما خلوت است و گزینه‌ای جز منطق و احترام متقابل نیست. با دیدگاه‌های درست ایشان که برگرفته از اصول «عزت، حکمت و مصلحت» موردنظر مقام‌معظم‌رهبری است، می‌توان به برقراری روابط مفید با دیگر کشورها خوشبین بود.

روزنامه شرق یکم مهر
تفاهم و برقراری گفت‌وگوی مستقیم میان دو کشور بسیار بااهمیت جهان اسلام، یعنی ایران و عربستان‌سعودی، نیازی به توضیح و تبیین چندانی ندارد.سیدهادی خسروشاهی