کشیشهای همجنسگرا به شرط آنکه گرایش خود را فاش نکنند در واتیکان خواهند ماند
واتیکان با انتشار دستورالعملهای جدید درباره کشیشهای همجنسگرا، بار دیگر تلاش کرده است میان آموزههای دیرینه کلیسا و تغییرات اجتماعی دوران مدرن تعادلی برقرار کند. این دستورالعمل که توسط کنفرانس اسقفهای ایتالیا و با تایید واتیکان منتشر شده، به موضوع پذیرش مردان همجنسگرا در مقام کشیشی میپردازد. گرچه این سند از احترام به گرایشهای جنسی مختلف سخن میگوید، اما شروط سختگیرانهای را برای داوطلبان تعیین کرده که پرسشها و بحثهای زیادی را در سطح جهانی برانگیخته است.
به گزارش دینآنلاین به نقل از یورونیوز، واتیکان در دستورالعملهای جدید درباره کشیشهای همجنسگرا که از سوی کنفرانس اسقفهای ایتالیا منتشر شده، شرایط جدیدی برای پذیرش مردان همجنسگرا در مدارس دینی تعیین کرده است. بر اساس این دستورالعملها، مردان همجنسگرا میتوانند آموزش کشیشی ببینند، اما تنها به شرطی که از «فرهنگ همجنسگرایی حمایت نکنند» و گرایش جنسی خود را آشکار نکنند.
این سند ۶۸ صفحهای، که بهصورت آنلاین منتشر شده است، تاکید میکند کلیسا نمیتواند افرادی را که «همجنسگرایی را عملی میکنند، گرایشهای عمیق همجنسگرایانه دارند یا از فرهنگ همجنسگرایی حمایت میکنند» در مدارس دینی بپذیرد. با این حال، از داوطلبان خواسته شده است که زندگی در تجرد و پاکدامنی را بهعنوان یک انتخاب آگاهانه بپذیرند.
شرط احترام همراه با محدودیت برای کشیشهای همجنسگرا
واتیکان ضمن تاکید بر احترام به افراد با گرایشهای جنسی مختلف، محدودیتهایی برای ورود آنها به مقام کشیشی قائل شده است. این محدودیت شامل عدم نمایش یا اعلام آشکار گرایش جنسی فرد است. همچنین کلیسا توصیه کرده که ارزیابی داوطلبان باید بهصورت جامع و در کنار دیگر ویژگیهای شخصیتی آنها انجام شود.
دوگانگی در پیام کلیسا درباره کشیشهای همجنسگرا
این دستورالعمل در نگاه نخست حاکی از رویکردی فراگیرتر است. کلیسا اعلام میکند که مردان همجنسگرا میتوانند به مدارس دینی وارد شوند، مشروط بر اینکه گرایش جنسی خود را آشکار نکنند و از فرهنگ همجنسگرایی حمایت نکنند. از سوی دیگر، کلیسا تصریح میکند که افراد دارای گرایشهای «عمیق» یا کسانی که روابط همجنسگرایانه را عملی میکنند، نمیتوانند در مدارس دینی پذیرفته شوند.
این تناقض میان دعوت به احترام و اعمال محدودیت، نشاندهنده کشمکش درونی کلیسا است. از یک سو، کلیسا تلاش میکند تا خود را با ارزشهای مدرن تطبیق دهد، و از سوی دیگر، به آموزههای سنتی وفادار باقی بماند.
تأکید بر تجرد و پاکدامنی
یکی از اصول اساسی مطرحشده در این دستورالعمل، تاکید بر تجرد و پاکدامنی است. کلیسا از داوطلبان میخواهد که زندگی در تجرد را بهعنوان انتخابی آگاهانه و معنوی بپذیرند. این امر نه تنها شامل افراد همجنسگرا، بلکه همه کشیشها میشود.
اما شرط مخفی نگه داشتن گرایش جنسی و اجتناب از هرگونه ابراز هویت، به پرسشهایی درباره فشارهای روانی بر افراد دامن میزند. آیا این الزامات به قیمت از دست دادن سلامت روانی داوطلبان تمام میشود؟ آیا کلیسا با این رویکرد، بهجای حل مسئله، به سرکوب آن دامن نمیزند؟
نگاه کلیسا به فرهنگ همجنسگرایی
یکی از نکات چالشبرانگیز در دستورالعمل جدید درباره کشیشهای همجنسگرا، استفاده از اصطلاح «فرهنگ همجنسگرایی» است. کلیسا اصرار دارد که داوطلبان نباید از این فرهنگ حمایت کنند. اما این مفهوم مبهم و چندپهلوست. آیا حمایت از حقوق انسانی افراد همجنسگرا نیز به معنای نقض این شرط تلقی میشود؟
این ابهام میتواند به برداشتهای متفاوت و حتی تبعیضآمیز منجر شود، بهویژه در جوامعی که موضوع حقوق افراد «الجیبیتی» همچنان حساس و محل اختلاف است.
پاپ فرانسیس و دیدگاه متناقض کلیسا درباره کشیشهای همجنسگرا
پاپ فرانسیس از زمان آغاز مسئولیتش در سال ۲۰۱۳، تلاش کرده است کلیسایی فراگیرتر و نزدیکتر به دغدغههای دنیای مدرن ایجاد کند. اظهارات او، از جمله جمله معروف «من چه کسی هستم که قضاوت کنم؟»، نشاندهنده این رویکرد است.
اما رفتارهای او نیز گاه تناقضآمیز بوده است. در یک نشست غیرعلنی در سال ۲۰۲۳، گزارش شد که پاپ از اصطلاحی توهینآمیز درباره همجنسگرایان استفاده کرده و از «وجود همجنسبازی زیاد در مدارس دینی» انتقاد کرده است. این تناقضها پیامهای متفاوتی به جامعه میفرستد و تصویر کلیسا را پیچیدهتر میکند.
تأثیر اجتماعی دستورالعملها
انتشار این دستورالعملها واکنشهای متفاوتی را برانگیخته است. برخی از حامیان حقوق افراد «الجیبیتی» این اقدام را گامی مثبت تلقی کردهاند. فرانسیس دبرناردو، رئیس یک سازمان کاتولیک در ایالات متحده، این تصمیم را بهعنوان تلاشی برای رفع ابهام و کاهش تبعیض در کلیسا ارزیابی کرده است.
اما در مقابل، بسیاری از ناظران معتقدند که این سیاستها همچنان تبعیضآمیز و ناکافی هستند. شرط عدم ابراز گرایش جنسی، در تضاد با اصول آزادی فردی تلقی میشود و فشارهای روانی بیشتری بر داوطلبان وارد میکند.
کشیشهای همجنسگرا و چالشهای پیش روی کلیسا
کلیسا در مسیری دشوار قرار دارد. از یک سو، باید به آموزههای سنتی خود وفادار بماند و از سوی دیگر، نمیتواند نسبت به تغییرات اجتماعی بیتفاوت باشد. این دستورالعمل جدید، بهجای حل مسئله، شاید بیشتر گویای کشمکش درونی کلیسا و ناتوانی آن در تطبیق کامل با واقعیتهای دنیای مدرن باشد.
دستورالعمل جدید واتیکان گامی در جهت شفافسازی موضع کلیسا نسبت به افراد همجنسگراست. اما دوگانگی در پیام، تأکید بیش از حد بر اصول سنتی، و شرط مخفی نگه داشتن گرایش جنسی، نشان میدهد که کلیسا هنوز راه درازی برای رسیدن به یک رویکرد جامع و فراگیر در پیش دارد.
آیا این سیاستها میتوانند در بلندمدت اعتماد جوامع «الجیبیتی» را به کلیسا جلب کنند؟ یا کلیسا با این رویکرد، جایگاه خود را در میان نسلهای جدید بیشتر به خطر میاندازد؟ پاسخ این پرسشها، وابسته به آینده رفتار کلیسا در مواجهه با این چالشهای پیچیده خواهد بود.
پیش تر و در حدود ده سال پیش، بنابر گزارش رسانهها، یک کشیش ارشد در واتیکان در آستانه برگزاری همایشی مهم که به تفسیر آموزههای کلیسای کاتولیک در امور خانواده میپردازد، فاش کرده که همجنسگرا است.
کریژتوف چارامسا ۴۳ ساله، که در لهستان به دنیا آمده، گفته است میخواسته نگرش “عقب مانده” کلیسا نسبت به همجنسگرایی را به چالش بکشد.
آقای چارامسا گفت که او رابطه همجنسگرایانه داشته و از هویت خود “خوشحال است و به آن افتخار میکند”.
واتیکان اقدام او را “بسیار جدی و غیر مسئولانه” خوانده و او را از مسئولیتهای اعتقادی محروم کرده است.
پیشنهاد سردبیر: