دروغ نگویید،سریع ادعای اجتهاد نکنید،استقلال حوزه را حفظ کنید

به گزارش شفقنا متن کامل سخنان این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:

 

”در پایان این درس، نکات زیر را به شما یادآوری می کنم: نکته اول این که استحکام طلبه به واسطه دو رکن اساسی است: رکن راست و رکن چپ. رکن راست طلبه در واقع به اهتمام او به درسش مربوط می شود. اگر در این روش و این وادی که روش پیامبران و اولیای الهی است و از سوی خداوند برای پیامبران و اولیای خود انتخاب شده است وارد شود، باید به درس خود اهتمام ورزد و آن را در مقدمه کارهای خود قرار دهد. درس را باید بر تمام کارها به جز ضرورت هایی همچون خوردن و آشامیدن و خوابیدن و مانند آن و واجبات مانند نماز ترجیح دهد. طلبه باید درس را بر تمامی مستحبات حتی نماز شب ترجیح دهد. اگر بین این که نماز شب بگذارد و یا به درس و مطالعه بپردازد قرار بگیرد، هیچ شبهه ای وجود ندارد که درس مقدم است.

 

درس واجب کفایی است و تمامی علما در این زمینه اتفاق نظر دارند و چه بسا واجب عینی باشد، چرا که اگر فرد آماده پژوهش و مطالعه باشد و استعداد ذاتی برای درس و نیل به مدارج عالیه را نیز داشته باشد، چه بسا بر او واجب عینی است که به درس و مطالعه و پژوهش بپردازد و به آن اهتمام ورزد، زیرا حفظ مذهب و حفظ دین به واسطه این درس و مطالعه است. بنابراین طلبه ها باید به دروس خود اهتمام ویژه قائل شوند. این تعطیلی دو ماهه یا بیش تر، فرصت مناسبی برای طلبه است تا دروس و کتاب های خود را مرور کند.

 

رکن چپ طلبه، اعمال او است؛ اعمال طلبه می بایست مطابق شرع باشد. دروغ نگوید، زیرا دروغ عملی زشت و قبیح است، دروغ گو نزد خداوند و جامعه هیچ اعتبار و ارزشی ندارد. طلبه باید راستگو باشد، راست­ گویی از صفات کمال مومنان و مردم است. بنابراین طلبه باید راست گو و صادق باشد و نفس خود را بر راست گویی تربیت کند تا نزد او ملکه شود و به گونه ای باشد که دروغ گویی برایش دشوار باشد و خود را به راست گویی با خداوند، نزدیکان، یاران، مردم کشورش، جامعه و خانواده خود عادت دهد و با آن ها راست گو و وفادار باشد. اگر وعده داد، به آن وفا کند. وفاداری این است که امین و درست کار باشد.

 

دین مبین اسلام اهتمام زیادی به امانت داده است؛ در برخی روایات تاکید شده است که به نماز فرد نظر نمی شود مگر این که نسبت به نفس، مال و آبروی انسان ها امانت دار باشد. این همان صفت امانت است که اسلام به آن اهتمام ورزیده است زیرا امین، صفت جبرئیل و پیامبر(ص) است.

 

طلبه باید امانت دار باشد و نفس خود را بر امانت تربیت کرده و خود را به آن مجهز کند؛ زیرا فرد امانت دار از نفس، مال و آبروی خود واهمه ای ندارد. فرد امانت دار، خیانت نمی کند. طلبه باید این گونه باشد و از سخن گفتن درباره مردم اجتناب کند زیرا این اقدام، عملی زشت و ناپسند است. اگر انسان عیب برادرش را بداند جایز نیست که آن را در حضور دیگران که از آن عیب آگاه نیستند، آشکار کند. در صورتی که برخلاف این عمل کند، عمل پست و قبیحی را مرتکب شده است. در قرآن برای چنین فردی، خوردن گوشت برادر مرده تشبیه شده است. علاوه بر این، ظاهر کردن عیب دیگران از گناهان کبیره است و چنین فردی مستحق ورود به آتش جهنم است. در برخی روایات درباره مجنون و دیوانه آمده است که دیوانه کسی است که گناهان را بی هیچ بهایی می خرد، دروغ می گوید و هیچ فایده ای ندارد. معصیت را در ازای هیچ می خرد و دینش را مجانی می فروشد. چنین فردی دیوانه است و عاقل نیست.

 

طلبه باید امین باشد و از غیبت دوری کند؛ زیرا غیبت نیز عمل پست و قبیحی بوده و از گناهان کبیره است. انسان اگر از عیوب برادر مومن خود آگاه باشد، باید آن را بپوشاند و در حضور دیگران که از آن آگاه نیستند، آن را اظهار نکند.

 

من بیش از سی و پنج سال با آیت الله العظمی خویی (ره) بودم، روزی را ندیدم که ایشان از کسی به بدی یاد کند، هرگاه از کسی یاد می کرد، از او به نیکی یاد می کرد؛ حتی اگر آن شخص دشمن ایشان بود. این صفتی است که ارزش و تاثیر بسیاری در شخصیت انسان دارد. طلبه باید اینگونه باشد. اگر طلبه این دو جنبه را کامل کند، فردی موفق است و در مراتب بالا قرار می گیرد و به خود، آخرت، دین، مذهب ، جامعه و مردم کشورش سود می رساند. طلبه باید اینگونه باشد.

 

نکته دوم این که «حفظ جایگاه این حوزه علمیه» یک وظیفه همگانی است. حوزه علمیه نجف اشرف به مطالعات عمیق و گسترده معروف است. درس و مطالعات این حوزه فراگیر و بسیار دقیق است. طلبه باید جایگاه علمی این حوزه علمیه را حفظ کند زیرا درس و مطالعه در این حوزه از حدود کتاب و سنت خداوند و همین طور پژوهش های فقهی و اصولی کتاب و سنت خداوند تجاوز نکرده است. هرچه توسعه یابد، راه برای حل و فصل مشکلات جدید نیز آسان می شود و راه حل هایی مناسب و هماهنگ برای مشکلات و مسائل جدیدی که در عصر کنونی زیاد شده است،  وضع می کند.

 

بنابراین ما باید نسبت به حفظ این حوزه علمیه اهتمام بورزیم و همانند علمای ما که با تلاش های خود و با تحمل انواع مشقت ها و فقر، جایگاه حوزه علمیه نجف را حفظ کردند، در راستای حفظ آن عمل کنیم.

 

نکته سوم این که حفظ استقلال حوزه علمیه نجف اشرف و عدم ارتباط آن با دولت، احزاب سیاسی، دینی، موسسات مدنی و دینی یک وظیفه همگانی است. این حوزه، یک حوزه شمولی است، حوزه علمیه امام صادق(ع) و امام علی(ع) است بنابرین باید استقلال آن حفظ شود. علمای ما با تلاش های سخت کوشانه و تحمل تمامی مصایب و تجاوزات از سوی حکومت ها، در راه حفظ استقلال این حوزه تلاش کردند و برای آن فقر و سختی ها را تحمل کردند حتی کار به ترور آنها هم کشیده شد اما از دولت حتی یک دینار و یا یک درهم هم نگرفتد و با تحمل فقر توانستند استقلال آن راحفظ کنند و نه در آموزش ، نه در اقتصاد و نه در سیاست وابسته به دولت نشدند.

 

بنابراین بر طلبه واجب است که استقلال حوزه علمیه را حفظ کرده و از ارتباط آن با احزاب حتی احزاب و نهادهای دینی و دیگر نهادهای مختلف جلوگیری کند. بر طلبه واجب است که درس و مطالعه خود را ادامه دهد و از تحقیق و مطالعه دست بر ندارد و سریع ادعای اجتهاد نکند؛ زیرا این موضوع آفتی است که صاحب آن را در دنیا و اخرت نابود می کند.

 

من از آیت الله العظمی خویی (ره) شنیدم که ایشان می گفتند بسیاری از شاگردان مرحوم آیت الله العظمی محقق نائینی، درس خارج تدریس می کردند اما با این حال در درس استاد خود نیز حاضر می شدند تا شاید حتی یک نکته هم که شده از آن درس بهره ببرند. باید این روش ها را یاد گرفت . در زمان آیت الله خویی نیز به همین شکل بود؛ برخی از شاگردانش مشغول تدریس درس خارج بودند، اما با این وجود در درس آیت الله العظمی خویی (ره) نیز شرکت می کردند. از جمله آن ها می توان سید محمد باقر صدر (ره) را نام برد.

 

نکته چهارم این که ماه آینده ماه مبارکی است. ماه طاعات و عبادات، ماه ارشاد و موعظه و نصیحت. طلبه باید روزانه یک ساعت یا  دو ساعت و یا کمتر دروس خود را مرور کند، و علاوه بر آن اقدام به ارشاد مردم و هدایت آنها کند و احکام شرع را برای مردم تشریح کند. زیرا مردم در این ماه نیاز ویژه ای به بیان احکام شرع دارند.

 

جهل به احکام شرعی در عراق، بی نهایت است بنابراین طلبه باید در ماه رمضان در این زمینه اقدام کند. او باید در هر مناسبتی و در هر مجلسی، بین دو نماز، بعد از نماز در زمینه بیان احکام شرعی اقدام کند. بیان احکام شرع، آداب و اخلاق از سوی طلبه در ماه رمضان اجتناب ناپذیر است. در عراق بیش از صدها روزنامه چاپ می شود اما نامی از اسلام در آنها نیست. در این روزنامه ها و مجلات، از سینما گرفته تا، تئاتر، شعر، و همه چیز وجود دارد اما درباره آنچه که برای دنیا و آخرت مفید باشد وجود ندارد. بر طلبه واجب است که با رافت و مهربانی با مردم رفار کند و به فقراو ضعفا، یتیمان و بیماران  کمک کند و مردم را به وحدت کلمه و وحدت صف فرابخواند.

 

با طوایف دیگر با رافت و مهربانی و اعتدال رفتار کند و آنها را در برابر تروریست ها و مجرمان، به وحدت دعوت کند. طلبه همچنین باید نسبت به تروریستها و اعمال تروریستی هشیار و محتاط باشد. هر مردم محله و روستایی که همدیگر را می شناسند اگر گروهی بیگانه را مشاهده کردند، دستگاههای امنیتی رادر جریان قرار دهند شاید همانهاکسانی باشد که اقدام به اجرای انفجار می کنند. مردم باید با دستگاههای امنیتی در زمینه کشف لانه های ترورست ها هماهنگ باشند زیرا دستگاههای امنیتی، نقش عظیمی در استقرار کشور ، حفظ امنیت، حفظ مردم، خانواده و غیره برخوردارند.

 

در پایان برای همگان آرزوی سلامتی و طول عمر و توفیق می کنم و از شما التماس دعا دارم.”
حضرت آیت الله العظمی فیاض در سخنانی که در آخرین جلسه درس خود ایراد کرد، ضمن تبیین جایگاه واقعی حوزه های علمیه، وظیفه همگان برای حفظ استقلال آن و توصیه هایی اخلاقی به طلاب، به نقشآنان در ماه مبارک رمضان تاکید کرد.توصیه های مهم حضرت آیت الله فیاض به طلاب: