مطهری: راه حفظ اعتقادات اسلامی، ممانعت از ابراز عقیده دیگران نیست
اعتماد در این شماره از نظر هاشمی رفسنجانی و علی مطهری درباره آزادی عقیده نوشته و در کنار روایت سخنان وزرای پیشنهادی رئیس جمهور در مجلس، گزارشی درباره انتشار ترجمه آثار دیوید هیوم به چاپ رسانده است.
روزنامه اعتماد در صفحه ۲ سخنان علی مطهری، نایب‌رییس مجلس در جمع دانشجویان دانشگاه سمنان را منعکس ساخته و بر این امر تاکید کرده که «راه حفظ اعتقادات اسلامی، ممانعت از ابراز عقیده دیگران نیست.»
او که معتقد است «فداکردن عدالت و آزادی به پای مصلحت یکی از بزرگ‌ترین مشکلات امروز در کشور ما است» افزوده است: «افزایش جرم و جنایت و خرافه‌گرایی از نتایج بی‌عدالتی در جامعه است.»
نماینده مردم تهران با بیان اینکه آزادی و عدالت در اسلام از جایگاه رفیعی برخوردار است، گفته است: «از همین رو است که استاد مطهری این همه بر آنها تاکید می‌کنند. شهید مطهری می‌گوید کرسی مارکسیست‌شناسی برگزار شود و استاد مارکسیست هم که خودش واقعا به خدا عقیده ندارد، درس بدهد و ما هم درس بدهیم. این نگاه شهید مطهری معنای واقعی آزادی بیان است.»
هاشمی‌رفسنجانی: دانشجو و استاد نباید محدودیت داشته باشند
اعتماد در صفحه ۲ سخنان آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در مراسم اختتامیه بیست و یکمین دوره مسابقات قرآن و عترت و نخستین جشنواره شیخ طبرسی را با اهمیت دانسته و از قول او درباره دستبوسی‌ها نوشته است: « ملائکه به احترام آدم و برای خدا و بعد از فهمیدن از علم آدم به او سجده کردند و این سجده برای خدا بود. من برای دستبوسی‌ها این حق را برای خودم نمی‌دانم، بقیه خودشان می‌دانند. چون این کار اگر تملق باشد و باعث غرور شود گناه بزرگی است و خداوند به ما اجازه نداده است.»
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین به این نکات نیز اشاره نموده است:
– کار اساسی این است که از محتوای قرآن عالمانه و متناسب با زمان به مردم یاد دهیم که این خیلی مهم و جزو کارهای اصلی است.
– هر زمان باید قرآن برای ما قابل فهم و قابل اجرا باشد و اسرار زیادی در آن هست که هنوز به آن نرسیده‌ایم. باید خیلی در بحث قرآن و عترت جدی باشیم و حالا که اینجا دانشگاه آزاد اسلامی است و اسم آن را آزاد و اسلامی گذاشته‌ایم باید در این راستا گام‌های بلندی برداشته شود و دانشجو و استاد نباید محدودیت داشته باشند.
– همه فکرهایی که الان دارم، از پیش از انقلاب، بعد از آن و در شرایط حاضر همه همان افکاری است که از قرآن گرفتم. زندان هم با عشق قرآن برایم شیرین بود و دوره کامل تفسیر قرآن را در سه سال حضور در زندان نوشتم. زندان برای من با این شرایط به هیچ‌وجه سخت نبود. من زیر شکنجه زنده شدم و قرآن اینطور است که در همه حالات انسان را زنده می‌کند.
صالحی امیری: معتقد به ولنگاری و لیبرالیسم فرهنگی نیستم
این روزنامه در صفحه ۳ گزارشی از سخنان طرح شده توسط سه وزیر پیشنهادی رئیس جمهوری به مجلس را به چاپ رسانده و از قول سید رضا صالحی امیری وزیر ورزش و جوانان به این نکات اشاره نموده است:
– ما باید تنوع فرهنگی را به رسمیت بشناسیم و بدانیم همه زیر فرهنگ بزرگ ایران اسلامی زندگی می‌کنند.
– ما ضمن اعلام وفاداری به فرهنگ ملی، تنوع فرهنگی را به رسمیت می‌شناسیم و می‌گوییم حق اقوام است که آن‌طور که فکر می‌کنند بیندیشند، به زبان خود سخن بگویند و به آداب و رسوم خود پایبند باشند.
– بنده ولله معتقد به ولنگاری و لیبرالیسم فرهنگی نیستم؛ چون لیبرالیسم فرهنگی مبتنی بر اومانیسم، سکولاریسم و فمینیسم است در حالی که اندیشه دینی ما مبتنی بر وحدانیت، شریعت و فقاهت است. نمی‌توان در جامعه‌ای که مبانی آن وحدانی است لیبرالیسم را تقویت کنیم.
مسعود سلطانی‌فر وزیر پیشنهادی بر ای وزارت ورزش و جوانان نیز در سخنان خود، هرگونه قصور و کوتاهی در پرداختن به فضایل اخلاقی جوانان و ایجاد ایمان دینی و عقلانیت و به رسمیت شناختن نیاز واقعی جوانان را مشکل‌زا دانسته و گفته است: «راه مقابله با آسیب اجتماعی، رواج ازدواج آسان و ترویج سبک زندگی ایرانی در جوانان در شرایطی تضمین می‌شود که وضعیت جوانان در کشور ساماندهی شود و تقویت نهادهای ذی‌ربط در دستور کار قرار گیرد.»
سال هیوم
روزنامه اعتماد در صفحه ۷ گزارش محسن آزموده زیر عنوان «کلانتر لاک‌پشت‌خوار یا فیلسوف مهذب» را به بهانه انتشار ترجمه آثار دیوید هیوم، فیلسوف انگلیسی به چاپ رسانده و در ابتدا از قول مرتضی مردیها، مترجم کتاب مهم اخلاقی هیوم یعنی «کاوش در مبانی اخلاق» آورده است: «مهم‌ترین خصیصه هیوم این است که او یک انسان به تمام معنا با فضیلت بود. انسان‌دوست، نیک محضر، سخاوتمند، شجاع، خوشبین و شادکام.»
در بخشی از این گزارش از قول آدام اسمیت، فیلسوف اخلاق‌گرای اسکاتلندی و دوست هیوم آمده است: «مشکل می‌توان تصور کرد که کسی از هیوم با فضیلت‌تر باشد، بلکه تاریخ زندگی او نیز به روشنی بر این گواهی می‌دهد». در زمانی که در کتابخانه ادینبورگ کتابدار بود و از چاپ کتاب‌هایش درآمدی داشت، حقوق کتابداری خود را به حساب شاعری نابینا واریز می‌کرد.»
آزموده با مرور زندگی و آثار هیوم، از قول مرتضی مردیها می نویسد: «آثار فلسفی هیوم را می‌توان نیای فیلسوفان اثبات‌گرایی خواند که «دکان فلسفه را از رواج و رونق انداختند…. هیوم نیای فلسفه تحلیلی (تحلیل منطقی نه تحلیل زبانی) است و چنین فلسفه‌ای راه تخیلات خلاق شبه‌هنری و شبه‌عرفانی را در فلسفه می‌بندد و زایش فلسفی و کشف و تاسیس را، چنان که مثلا در فلسفه‌های هگل و نیچه می‌توان دید، محدود می‌کند».
نگارنده با بیان اینکه در چند سال اخیر توجه مترجمان و اهالی فلسفه در ایران به هیوم جلب شده، نوشته است: «تا سال‌ها تنها چند اثر از او به فارسی موجود بود: رساله تاریخ طبیعی دین با ترجمه حمید عنایت، گفت‌وگوها درباب دین طبیعی با ترجمه حمید اسکندری و جستاری درباب اصول اخلاق با ترجمه مجید داودی. در سال 1392 ترجمه‌ای قابل اتکا از اثر اخیر با عنوان کاوش در مبانی اخلاق از مرتضی مردیها، استاد فلسفه منتشر شد و امسال نیز در فاصله کوتاهی ترجمه دو اثر مهم و اثرگذار او به فارسی منتشر شده است: کاوشی در خصوص فهم بشری با ترجمه کاوه لاجوردی، استاد فلسفه و کتاب اول رساله‌ای درباره طبیعت آدمی با عنوان درباب فهم توسط جلال پیکانی.»
از دلخوری شاه از سارتر تا محاکم تفتیش عقاید
اعتماد در صفحه ۷ به معرفی کتاب «رویای شیفتگان» پرداخته که مجموعه‌ای از مقالات، یادداشت‌ها و گفت‌وگوهای مطبوعاتی احسان نراقی است و به همت نشر ثالث روانه بازار کتاب شده است.
در این گزارش آمده است: «در این کتاب می‌توان از زاویه نگاه نراقی به افکار و زندگی شخصیت‌هایی نظیر فریدون آدمیت، میرزا تقی خان امیرکبیر، ژان پل سارتر و ژاک دریدا از سویی و موضوعاتی از قبیل دانش و فرهنگ جدید، محاکم تفتیش عقاید، مدارا و قبول مسوولیت فرد، جامعه ملل و بحث پیرامون اقلیت‌های قومی، دلخوری شاه از سارتر، مقابله با توتالیتاریسم شوروی، میراث جنبش دانشجویی، رویای یک زندانی، غرب ستیز نبوده‌ام و نیستم، بازگشت به خویشتن از تئوری تا عمل، گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران، شاه و انقلاب 1357 و… از سوی دیگر بنگریم.»
آتاتورک و مارتین لوتر
این روزنامه در صفحه ۷ به مرور رخدادهای تاریخی هفته دوم آبان پرداخته و درباره «روز ملی ترکیه و روی کار آمدن آتاتورک» آورده است: «بر اثر پیروزی هایى که قوای ترک به فرماندهی مصطفی کمال پاشا بر نیروهای یونان به دلیل منازعه بر سر زمینهای مورد اختلاف به دست آوردند، مصطفی کمال به شهرت فراوانی دست یافت و درصدد سرنگونی رژیم عثمانی برآمد. اما الغای رژیم سلطنتی در ترکیه که با مذهب پیوند خورده بود کار آسانی به نظر نمی رسید. مصطفی کمال برای حل این مشکل، مقام سلطنت و خلافت عثمانی را از هم جدا کرد و ضمن الغای رژیم سلطنتی و خلع سلطان محمد ششم از سلطنت، مقام خلافت را به عنوان یک مقام مذهبی، به پسرعموی سلطان مخلوع، به نام عبدالمجید سپرد. پس از چندی، مجلس جدید ترکیه در 29 اکتبر 1923م، ضمن اعطای لقب آتاتورک به معنی پدر ترک وی را به ریاست‌جمهوری انتخاب کرد.»
این گزارش همچنین با اشاره به سالروز «اعتراض مارتین لوتر کینگ به کلیسای کاتولیک» نوشته است: «سی و یکم اکتبر سال 1517 مارتین لوتر، کشیش آلمانی و تحصیلکرده رشته الهیات 95 مورد اعتراض خود به روش پاپ‌ها و کلیسای کاتولیک را روی کاغذ نوشت و آن را بر در ورودی کلیسای «کسل» در وینتربرگ آلمان چسبانید و با این عمل سنگ بنای پروتستانیسم (اعتراضیون) گذاشته شد. این اصلاحات 95 گانه اصطلاحا «تزهاظ لوتر» خوانده می‌شوند. مهم‌ترین موارد این اعتراض‌ها مربوط به بخشودن گناه از سوی کشیش‌ها پس از اعتراف فرد گناهکار در برابر آنان و در کلیسا، همچنین فروش بخشودگی گناهان از سوی کشیش‌های کاتولیک، تشریفات زاید کلیسایی و سلسله مراتب، اختیارات بیش از حد پاپ از جمله مصادره اموال و مجازات افراد و پافشاری در منع اصحاب کلیسا از ازدواج به شمار می‌رود.»
دیگر عناوین برگزیده «اعتماد» امروز:
رییس‌جمهوری: به فرمایشات مقام معظم رهبری در جلسه «مقابله با آسیب‌های اجتماعی» اشاره کرد و گفت: ایشان این جمله را فرمود، که برای مبارزه با آسیب‌های اجتماعی حتی آنهایی که به دین اعتقادی ندارند، به اسلام اعتقادی ندارند، اگر ایران را قبول دارند باید با همه توان وارد میدان شوند. بعد ایشان فرمود حتی اگر کسی در عشقش به ایران تردیدی باشد و در وجدان سالم او تردید نباشد، باید با همه توان برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی آماده شود و تحرک داشته باشد. رییس‌جمهور در ادامه خاطرنشان کرد: «مگر می‌شود ما در جامعه‌ای زندگی
