چگونه آلمان در جنگ جهانی اول از اسلام به نفع خود استفاده کرد

به گزارش دین‌آنلاین، خبرگزاری الجزیره در گزارشی به بررسی چگونگی استفاده آلمان از اسلام در جریان جنگ جهانی اول به نفع خود پرداخته است. در این گزارش آمده است: وقتی آتش جنگ رفته‌رفته سراسر اروپا را فرا می‌گرفت. ماکس فون اوپنهایم، دیپلمات مزدور و اشراف‌زادۀ آلمانی نقشه‌ای به قیصر ویلهلم دوم پیشنهاد داد. نقشه از این قرار بود که برای افزایش شانس پیروزی آلمان در جنگ، سربازان مسلمانی را که از نیروهای روس، انگلیس و فرانسه اسیر گرفته بودند دوباره وارد جنگ سازند. برای این منظور لازم بود مسلمانان را متقاعد سازند که این جنگ جنگی مذهبی علیه متّحدان (بریتانیا، فرانسه و روسیه) است. اوپنهایم در سال 1914 این طور نوشت که "در جنگِ با انگلستان اسلام یکی از مهم‌ترین سلاح‌های ما خواهد بود."

اتّحاد آلمان و عثمانی
با متّحد شدن آلمان و عثمانی، نقشۀ اوپنهایم به‌راحتی و بدون دردسر به اجرا درآمد. اندکی پس از آغاز جنگ، سلطان محمّد پنجم عثمانی نقشه را عملی کرد. وی از منبر یک مسجد در قسطنطنیه، انگلیس، فرانسه و روسیه را دشمن اسلام اعلام کرد و از مسلمانانی که رعیت این کشورها و مستعمره‌های آنها بودند خواست تا دربرابر این ستمگران مقاومت بورزند. براساس فتوایی که متعاقباً صادر شد، هر مسلمانی که در جبهۀ جنگ علیه عثمانی‌ها قرار می‌گرفت، محکوم به اشدّ مجازات بود.

در همان سال بود که اردوگاه جنگی وندسدورف ساخته شد و شمار زیادی از مسلمانان در آن اسکان یافتند. مسجدی که برای مسلمانان ساخته شد مقارن ماه رمضان 1915 افتتاح گشت. بدین ترتیب اسلام به ابزاری برای رسیدن به اهداف و مقاصد سیاسی و نظامی آلمان تبدیل شد. آقای راینهارد برنبک، استاد باستان‌شناسی خاورنزدیک در دانشگاه آزاد برلین می‌گوید: "آلمانی‌ها عملاً نظارت می‌کردند که آیا مسلمانان به تمام احکام و شعائر دین خود عمل می‌کنند یا خیر." آنها به طور جد مسلمانان را تشویق می‌کردند که پنج وعده نماز یومیۀ خود را به جا بیاورند.

از تریبون نماز جمعه نیز برای ادای سخنرانی‌های سیاسی استفاده می‌شد. یک روزنامۀ تبلیغات سیاسی هم تحت عنوان «الجهاد» در اردوگاه‌ها منتشر می‌گشت. مسجد به سبک خاصی ساخته شده بود و دست‌نوشته‌های زیبایی بر در و دیوار آن خطّاطی شده بود که مضامین آنها اسرای مسلمان را برآن می‌داشت تا به این جنگ مذهبی ملحق شوند.

رابطۀ آلمان با اسلام
اما علی‌رغم تلاش‌هایی که صورت گرفت، تنها درصد کوچکی از اسرای مسلمان پذیرفتند که در جبهۀ آلمان بجنگند. دست‌کم 1100 نفر از اهالی تاتارستان (که اکنون جزو خاک روسیه است)، 1084 عرب و 49 هندی از پیوستن به جنگ استنکاف کردند. بعضی از سربازان مسلمانی که به جنگ پیوسته بودند نیز بعدها مجدّداً خواستار بازگشت به اردوگاه‌های جنگی شدند، چراکه رفتار تبعیض‌آمیزی که در اردوگاه‌ها با آنها می‌شد به زندگی در خطّ مقدّم شرف داشت.

به هر حال در نهایت پروژۀ آلمان با شکست مواجه شد و مسجد نیز در حالی که تنها پانزده سال از افتتاح آن می‌گذشت تخریب گشت.

اکنون هنوز خیابانی که مسجد در آن واقع شده بود «خیابان مسجد» (Moscheestrasse) نام دارد. این خیابان نیز همانند رابطۀ آلمان با اسلام بسیار کوتاه (100 متر) است و به بن‌بست منتهی می‌شود.

مهاجران مسلمان
تا سال 1917 اکثر اسرای جنگی به اردوگاه‌های کار در کشور رومانی اعزام شدند. از آن زمان تاکنون مسلمانان اندکی در منطقۀ ونسدورف باقی مانده‌اند.

براساس تازه‌ترین داده‌های سرشماری که در سال 2015 منتشر شد، از جمعیت 82 میلیون نفریِ آلمان، قریب به پنج میلیون نفر مسلمان هستند.

حمله به اردوگاه‌های پناهندگان
امروز نام اردوگاه وندسدورف مجدّداً در اخبار شنیده می‌شود، چراکه اردوگاه دقیقاً در همان محوّطه‌ای قرار دارد که قبلاً مسجد در آن ساخته شده بود. این اردوگاه نیز همانند بعضی اردوگاه‌های دیگر آلمان یک بار مورد حمله واقع شد و طعمۀ حریق قرار گرفت.