مرور مطبوعات / استقبال آیتالله اراکی از احداث مسجد اهلسنت در تهران
دهم مرداد 1397
روزنامهها امروز هم درگذشت دکتر مرادی استاد فلسفه را مورد توجه قرار دادند. یک گفتوگو و یک میزگرد بر غنای مطالب امروز روزنامهها افزوده است. «زنان تأثیر بیشتری در دیپلماسی عمومی دارند»، «استقبال آیتالله اراکی از احداث مسجد اهلسنت در تهران»، «دینداران و دینداری»، «اوباش یا قهرمان؟!»، «برگزاری آیین هزار ساله قدیسان کلیسا در ارومیه»، «درختی که کاشت!»، «بازگشت به سرآغازها»، «فلسفه در ایران مثل اژدهاگیری شده است» عناوین برجسته امروزند.
فلسفه در ایران مثل اژدهاگیری شده است
اعتماد در شماره امروز خود دست به انتشار گفتوگویی منتشر نشده با محمدعلی مرادی پژوهشگر فقید حوزه فلسفه زده است.
در بخشی از این مصاحبه آمده است: فلسفه در ایران مثل اژدهاگیری شده است، زیرا طرح پرسش صورت نگرفته است. بعد از طرح پرسش است که مبانی مشخص میشود. البته باید میان مبانی و مساله و سوال تمایز گذاشت. از زمان مشروطیت تا حال ما با مشکلاتی مواجه شدهایم، مثلا میخواهیم وارد جهان جدید شویم و مظاهر آن چون معماری مدرن، فوتبال، فیلم، طبقه کارگر و… را داشته باشیم. این یعنی که یک مجموعه سوال مطرح شده است. اما برای پاسخ دادن به این پرسشها باید بنیاد نظری را توضیح دهیم. در حالی که ما در حوزه نظر منفعلیم و در حوزه عمل تهاجمی (aggressive) عمل میکنیم و مسائل را مستدل نمیکنیم. حال آنکه فلسفه در دنیا این طور نیست. بنابراین ابتدا باید سوال و مساله مطرح شود. ما کشوری پر مسئله هستیم، از ترافیک و خانواده تا محیط زیست و فوتبال. اما این مسائل سویه نظری ندارند. باید برای این مسائل راهحل خودمان را بیابیم. برای حل مسائل باید به دانش پناه ببریم، یعنی بکوشیم مسائل را فرهیخته توضیح دهیم تا دچار پرخاشگری نشویم و بتوانیم با هم گفتوگو کنیم. بنابراین در فلسفه نخست باید طرح مساله کرد.
بازگشت به سرآغازها
فلور عسکریزاده استاد علوم سیاسی دانشگاه آزاد نیز در شماره امروز اعتماد دست به نگارش خاطراتی چند درباره مرحوم مرادی استاد فلسفه و شیوههای تدریس وی زده است. در بخشی از این نوشتار آمده است: سالها با دوستانم متون فلسفی میخواندیم، سال ۸۸ بود که با دکتر آشنا شدم، این آشنایی راهی بود که در آن حول متنی مینشستیم و ساعتها حرف میزدیم و به طور سیستماتیک چند سالی کانت، فلسفه حق هگل، تقریبا ۴ سال هستی و زمان و یک سالی هم بود که مسائل اساسی پدیدارشناسی میخواندیم؛ اما در راه پدیدارشناسی که حالا ناتمام مانده، دکتر رفیق نیمه راه شد… میتوانم بگویم پروژه اصلی مرادی، خوانش متون کلاسیک برای تربیت نیروی کیفی و نقد وضعیت دانش در ایران بود. به زعم او بدون نیروهای کیفی، نه میتوان دست به عمل زد و نه میتوان در عالم نظر قدمی از قدم برداشت و به قول آرنت خود تفکر عمل است. من نمیخواهم در اینجا به محتوای نقدهایی که او به وضعیت فعلی ما در عرصه اندیشه و عمل داشت وارد شوم بلکه میخواهم؛ تجربه زیستهمان را در پروژه متن خوانی بفلسفم.
درختی که کاشت!
احسان مروجی دانشآموخته دکتری فلسفه نیز کوشیده است به بهانه از درگذشت محمدعلی مرادی نگاهی به پروژه فکری وی بیندازد. وی مینویسد: وی همواره دغدغه حصول نظام دانشی را داشت که از عصر جدید به این سو، هیچگاه در این مرز و بوم قوام نگرفته بود و این مهم را همانگونه که در آغاز آورده بودم تنها از طریق برپایی منی اندیشنده و ارایه مدلی مفهومی و دقیق از سوژه ایرانی ممکن میدانست که چون میاندیشد، هست و چون هست و میل به ماندن دارد، پرسشگر است و سر آن دارد تا همهچیز را با خردی ناب مورد سنجش قرار دهد؛ حتی خودش و عقبه فکری و کنشهای پیشینش را. برپایی چنین منی بر پایه تمرکز بر درونبودگی، سبب بروز امکانهای دیگر و رسیدن به خودباوری از رهگذر آگاهی و خودآگاهی شد. بدینسان آزاد زیست و تعلق خاطری جز پیش بردن اهداف پژوهشی و تثبیت نگرش خود نداشت. خواستهاش یاری کردن متقابل یاران دانشیاش برای برپا نگاه داشتن نهالی بود که دیری از کاشتن آن نپاییده بود.
ایران
زنان تأثیر بیشتری در دیپلماسی عمومی دارند
پروین فرشچی دومین سفیر زن ایران است. به این بهانه مریم سالاری به گفتگو با وی نشسته است.
وی درباره انتخابش میگوید: فکر میکنم این رویکرد مشخصی است که فرصت برای زنان برای ایفای نقش در مسئولیتهایی همچون سفیری جمهوری اسلامی ایران و بسیاری دیگر از مسئولیتهای تأثیرگذارتر فراهم شود. رئیس جمهوری و مقام معظم رهبری بارها از این رویکرد حمایت کردهاند. اما طبیعتاً اجرایی شدن این خواست به معنای نادیده گرفتن ضرورت احراز دیگر شرایط مورد نیاز یک مسئولیت نیست. بنابراین فکر نمیکنم این انتخاب فقط به دلیل خانم بودن من صورت گرفته باشد. البته حتماً توجه به حضور و مشارکت مؤثر بانوان در عرصههای بینالمللی مؤثر بوده است اما این انتخاب بدون ضابطه و استدلال هم نبوده است. چنانکه در پروسه انتخاب من تاریخچهای از سوابق حضور در سازمانهای منطقهای، دانش روابط بینالملل و تجربه کار با سازمانها و کشورهای مختلف حتماً به عنوان معیارهای اصلی نقش داشته است.
به نظرم خانمها به دلیل نکتهسنجیهای خاصی که در برقراری ارتباط با دیگران مد نظر قرار میدهند، میتوانند تأثیرگذاری بیشتری بویژه در پیشبرد اهداف دیپلماسی عمومی ایفا کنند. دیپلماسی که ضمن همپوشانی با دیپلماسی رسمی و سطح یک از قدرت نفوذ و تأثیر بیشتری برخوردار است. ما میتوانیم این توانمندی را بویژه در دیپلماسی عمومی متمرکز بر حوزه ارتباطات فرهنگی و اجتماعی و نیز در بخش اقتصادی به کار بگیریم و در خدمت گسترش ارتباطات بینالمللی قرار دهیم.
استقبال آیتالله اراکی از احداث مسجد اهل سنت در تهران
یک نماینده اهلسنت اعلام کرد که آیتالله اراکی از احداث مسجد اهلسنت در تهران استقبال کرده و گفته است مجمع تقریب حامی این اقدام است. در متن نوشته جلیل رحیمی جهانآبادی، رئیس فراکسیون اهلسنت مجلس آمده است: درخواست نمودیم آقای اراکی در محضر مقام معظم رهبری و شورای عالی امنیت ملی صحبت کنند و مطالب را منتقل نمایند. آیتالله اراکی هم صحبت نمودند؛ ایشان از طرح تأسیس مسجد اهل سنت در تهران استقبال کردند و مجمع تقریب را از حامیان عملی شدن این ایده اعلام نمودند و برخی از سنتها و رفتار ائمه اطهار(ع) و باورهای بزرگان شیعه و مراجع تقلید را در توجه به رعایت حقوق اهلسنت و افراد غیرشیعه ذکر نمودند و موانع ساخت مسجد در تهران را شرح دادند و درخواست نمودند در رفع موانع همگی کمک کنیم.
دینداران و دینداری
دکتر احمد بخارایی استادیار جامعه شناسی به مبحث دینداران و دینداری پرداخته است. این نوشتار متن سخنرانی وی در نشست چالشهای دینداری در ایران معاصر است. وی مینویسد: «دین» فقط یک مکتب و روش زندگی نیست تا به سهولت نزد دیگرانی که فاقد باورهای دینی هستند اما راه و سیره درستی دارند پدیدار شود، بلکه دینداری علاوه بر روش زندگی، توأم با اعتقاد به خدا و آخرت و وحی است. بر این اساس است که جامعه شناسانی مانند فرانسیس فوکویاما برای «سنجش دینداری» به چهار بعد «شناختی»، «آیینی»، «عقیدتی» و «عبادی» توجه میکنند. اساساً همه ادیان ابراهیمی شامل سه بعد «اعتقادی»، «اخلاقی» و «احکامی» و به ترتیب ناظر بر «ذهن»، «روان» و «تن» و دارای جنبههای «معرفتی»، «عاطفی» و «رفتاری» هستند.
اوباش یا قهرمان؟!
در پی قتل شرور معروف پایتخت در زندان و حواشی آن و حمایتهایی که از وی در فضای مجازی صورت گرفت، «ایران» میزگردی درباره افزایش پرخاشگری و بازتولید خشونت در جامعه با حضور مسعود کوثری، محمدعلی اردبیلی و حسین ایمانی جاجرمی فراهم کرده است.
کوثری از شرکت کنندگان در این میزگرد میگوید: به نظر میرسد طی این دهه در جامعه ما فرآیند خشونت خیلی زیاد شده است حالا بخشی از بازنمایی خشونت بر میگردد به نقش رسانهها که به آن دامن میزنند و از طرف دیگر شبکههای اجتماعی که سهم بسزایی دارند اما بخشی هم به نهادهای مسئول بر میگردد که به این بازنمایی خشونت کمک می کنند.مثلاً انتظار میرفت نیروی انتظامی توسط کارشناسان خود یک پژوهشی انجام دهند که در طول این سالها چرخاندن اراذل و اوباش در بین مردم برای آنها پیامد مثبت داشته یا منفی که فکر می کنم قتل وحید مرادی یکی از پیامدهای منفی همان نمایش خشونتی است که نیروی انتظامی انجام داده است یعنی نه تنها گرداندن گنده لاتها و اوباش در شهر را کنترل نکرده است بلکه کمک کرده آنها حیثیتی را برای خود فراهم کنند و به عبارت دیگر ظرفیت باز نمایی خشونت را در جامعه افزایش داده است. حتی باید اشاره کنیم به پرخاشگری خود مسئولان که زبان تند و خشونت مسئولان در رسانه و غیره ظرفیت خشونت در جامعه را افزایش میدهد یعنی زمینه به گونه ای فراهم میشود که میتوان برای احقاق حق خود یا منافع خود پرخاشگری کرد پس یک فرهنگ خشونت هم توسط مسئولان در جامعه در حال گسترش است.البته باید گفت این دهه از نظر بازنمایی خشونت و گسترش فرهنگ خشونت دهه شاخصی بوده است.
برگزاری آیین هزار ساله قدیسان کلیسا در ارومیه
آیین هزار ساله قدیسان کلیساها با حضور پرشور آشوریان ارومیهای ساکن در اقصی نقاط جهان برگزار و نوای دعا و نیایش در فضای کلیساهای برخی از روستاهای این شهرستان بهویژه کلیسای «ماردانیال» روستای «آده بزرگ» طنینانداز شد. «داریاووش عزیزیان»، کشیش کلیسای شرق آشور ارومیه در گفتوگو با ایرنا بیان کرد: این آیین دارای چند بخش از جمله راز و نیاز، دعا و نیایش، عشای ربانی، روشن کردن شمع، قربانی کردن، پختن گوشت قربانی و توزیع آن در بین شرکتکنندگان است. طی این روزها بسیاری از آشوریان و ساکنان روستاهایی که اکنون مهاجرت کرده و در خارج از کشور زندگی میکنند، برای شرکت در این مراسم به ارومیه سفر میکنند. «ژاک بت کلیا»، عضو انجمن آشوریان ارومیه نیز با اشاره به اینکه این آیین در سالروز شهادت و وفات قدیسان کلیساها برگزار میشود، بیان کرد: بعد روحانی این آیین شامل دعا و نیایش، نذر کردن و قربانی کردن و پخش نذری است و بعد اجتماعی آن دید و بازدید دوستان و آشنایان و به عبارتی تجدید دیدار است که معمولاً در محوطه کلیسا یا مکان دیگری روی میدهد. این تجمع فرصتی مناسب برای مشورت و چاره اندیشی درخصوص رفع برخی کمبودهای جامعه آشوریان و تسهیل روند فعالیت انجمن خیران است.